Kamica nerkowa - jak zdiagnozować i wyleczyć tę bolesną chorobę?

O kamicy nerkowej mowa jest wówczas, gdy w nerkach lub pęcherzu moczowym wytrącają się kryształki. Połączenie się kilku tworzy twardą strukturę, przypominającą kamień. Wydalenie go wiąże się bólem - im większy kamień, tym bardziej nasilone dolegliwości. Jaka jest przyczyna tej choroby? Czy można jej zapobiegać? Jak przebiega diagnostyka i leczenie? Na te wszystkie pytania znajdziesz odpowiedź, czytając niniejszy poradnik.

Typowy przebieg kolki nerkowe - słów kilka o przyczynach i objawach

Kamica nerkowa, bywa również nazywana kamicą moczową. Choroba ta polega na wytrącaniu się z moczu kryształków. Zwykle składają się ze związków wapnia, fosforanów, kwasu moczowego, szczawianów i cystyny. Gromadzą się w nerkach lub pęcherzu moczowym i z czasem zaczynają łączyć się, tworząc większe struktury.

Ich przemieszczanie się przez moczowód i cewkę moczową powoduje dolegliwości bólowe o charakterze skurczowym, promieniujące od lędźwi ku podbrzuszu. Występują również objawy towarzyszące, do których zaliczają się:

• gorączka,

• nudności,

• zwiększona potrzeba oddawania moczu (uczucie parcia na mocz),

• ból i pieczenie przy oddawaniu moczu,

• dreszcze,

• wymioty,

• krwiomocz,

• osłabienie,

• omdlenia,

• spadek ciśnienia.

Choć w większości przypadków kamienie są na tyle niewielkie, że samoistnie zostają wydalone, to niekiedy konieczne jest przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego, by odblokować przepływ moczu.

Jakie są przyczyny wytrącania kryształków z moczu w nerkach lub pęcherzu? Jak tłumaczy lekarz Janusz Michalik będący właścicielem gabinetu urologicznego w Chrzanowie - najczęściej źródła choroby należy szukać w zaburzeniach wrodzonych, choć niemało jest także chorych, u których kamicę nerkową wywołały czynniki środowiskowe. Zdecydowanie bardziej narażone na zachorowanie są osoby otyłe, diabetycy, borykające się z wadami tarczycy i zaburzeniami metabolizmu. Nie bez znaczenia jest również nieprawidłowe nawodnienie organizmu oraz nadmierne spożycie soli i białka zwierzęcego.

Diagnoza i leczenie kolki nerkowej

Choć w przypadku łagodnego przebiegu kamicy nerkowej można posiłkować się lekami przeciwbólowymi, dostępnymi bez recepty, o tyle ostre objawy wymagają pilnej konsultacji lekarskiej.

Warto przy tym zaznaczyć, że nawet bezobjawowy przebieg choroby, będzie miał odzwierciedlenie w nieprawidłowych wynikach analizy moczu. Można również odnotować podwyższony poziom mocznika i kreatyniny w badaniu krwi. Stąd tak ważna jest profilaktyka.

W ostrym przebiegu kolki nerkowej do postawienie trafnej diagnozy zwykle wystarczy badanie USG. Pozwala ono zlokalizować zastój moczu lub obecność samego kamienia. Niestety obraz nie jest na tyle wyraźny, by stwierdzić obecność kryształków w moczowodzie. Wówczas zleca się wykonanie tomografii komputerowej, dzięki czemu można precyzyjnie stwierdzić, w jakim miejscu znajduje się kamień i jakie ma rozmiary.

Leczenie zależne jest od wielkości kryształków. Jeśli są one małe, zwykle lekarz urolog przepisuje środki o działaniu przeciwobrzękowym. Zmniejszenie opuchlizny podrażnionej śluzówki i mięśni gładkich dróg moczowych zwiększa szanse na samoistne wydalenie złogów. Ponadto sprawia, że nie jest to aż tak bolesne.

W przypadku dużych struktur zbitych ze sobą kryształków konieczne jest zastosowanie fali uderzeniowej o działaniu rozkruszającym (litotrypsja pozaustrojowa) lub chirurgiczny zabieg z wykorzystaniem giętkiego ureterorenoskopu (metoda RIRS), endoskopu (metoda PCNL) czy giętkiego albo sztywnego ureterorenoskopu (metoda URS).

Warto przy tym zaznaczyć, że najbardziej inwazyjne zabiegi przeprowadza się w przypadku kamieni zlokalizowanych w nerkach oraz tych wyjątkowo twardych.