Dlaczego znamiona skórne mogą być groźne dla zdrowia?

Niemal każdy człowiek ma na swoim ciele znamiona skórne, najczęściej tak zwane pieprzyki. Zdecydowana większość z nich jest niegroźna dla zdrowia i nie powoduje żadnych problemów w codziennym funkcjonowaniu. Czasem jednak pozornie niewinne znamiona mogą stać się poważnym zagrożeniem, gdy ulegną transformacji w nowotwór skóry. Kiedy powinny więc wzbudzać nasz niepokój? Sprawdźmy.

Rodzaje znamion skórnych

Znamiona skórne dzielą się na kilka rodzajów. Do najpowszechniej spotykanych należą znamiona barwnikowe, fachowo zwane melanocytowymi, a potocznie – pieprzykami. Występują one w wielu wariantach, zazwyczaj jednak wyróżniają się ciemnym kolorem skóry, są lekko wypukłe lub całkiem płaskie.

Rzadziej na skórze pojawiają się inne znamiona:

• brodawki łojotokowe, które są łagodne i stanowią jedynie problem estetyczny;
• włókniaki miękkie i twarde – grudkowate narośla nowotworowe nieulegające zezłośliwieniu;
• naczyniaki – płaskie czerwone znamiona powstałe w efekcie rozszerzania się naczyń krwionośnych.

Znamiona barwnikowe – mogą być groźne!

Czy popularne pieprzyki mogą poważnie zagrozić naszemu zdrowiu? Oddajmy głos ekspertowi z Centrum Medycyny Specjalistycznej On-Clinic w Chorzowie:

Znamiona barwnikowe to nic innego jak skupiska melanocytów, czyli komórek produkujących barwnik – stąd ich ciemniejszy kolor. Same w sobie nie są stanem przednowotworowym, jednak nie wolno ich bagatelizować, ponieważ w rzadkich przypadkach mogą przekształcić się w czerniaka skóry.

Znamiona barwnikowe bywają wrodzone, pojawiają się także na późniejszych etapach życia – zwłaszcza w okresie dojrzewania. Te pierwsze są zazwyczaj większe i nie ustępują samoistnie, natomiast pieprzyki nabyte rozwijają się stopniowo, a po 40 roku życia często zaczynają zanikać. Wyróżniamy znamiona melanocytowe łagodne i atypowe. Łagodne powstają w dzieciństwie i mają regularny kształt w przeciwieństwie do znamion atypowych, które łatwo rozpoznać po asymetrycznym uformowaniu. Zaleca się ich obserwację i ochronę przed promieniowaniem słonecznym, gdyż mogą się uzłośliwić.

Kiedy konieczna jest wizyta u dermatologa?

Większość znamion skórnych jest niegroźna i może być jedynie problemem natury estetycznej. Czerwona lampka ostrzegawcza powinna nam się jednak zapalić w przypadku gdy:

• nowe znamiona pojawiają się po 50. roku życia;
• istniejące znamiona zmieniają swój kształt i wygląd;
• w okolicy pieprzyka pojawia się świąd lub bolesność;
• występuje krwawienie;
• znamię staje się zaczerwienione, a wokół niego występuje zgrubienie.

Wymienione wyżej objawy wcale nie muszą oznaczać nowotworu skóry, warto jednak udać się do poradni dermatologicznej, by skonsultować je z lekarzem. Trzeba pamiętać, że zdiagnozowanie czerniaka we wczesnym stadium umożliwia całkowite wyleczenie – gdy ma on mniej niż milimetr grubości, wystarczy usunąć go laserowo lub  chirurgicznie z odpowiednim marginesem. Nie wolno więc zwlekać z wizytą u specjalisty.

Jak ograniczyć ryzyko nowotworu skóry?

Rozwojowi czerniaka sprzyja intensywne opalanie, szczególnie w przypadku jasnej karnacji skóry, oraz predyspozycje genetyczne. By ograniczyć ryzyko jego rozwoju warto więc zachować rozsądek, wystawiając się na bezpośrednie działanie słońca, a przede wszystkim jak ognia unikać oparzeń słonecznych, zrezygnować z solarium i stosować kremy z wysokim filtrem UV.

Znamiona skórne należy uważnie obserwować – można na przykład co pół roku zrobić im zdjęcie dla porównania. Jeśli zaczynają się „rozlewać” lub pojawiają się nowe, trzeba zbadać je dermatoskopowo. Regularne kontrole stanu skóry u dermatologa pozwolą szybko wykryć ewentualną chorobę i wdrożyć odpowiednie leczenie.