Czym cechują się obudowy silników przeciwwybuchowych?

Istnieją branże przemysłowe, w których wykorzystywane maszyny pracują w trudnych warunkach. Może je stanowić na przykład środowisko zagrożone wybuchem gazów lub pyłów. W takich obszarach należy stosować osprzęt z napędami przeciwwybuchowymi. Charakteryzują się one szczególnymi parametrami obudowy, które wzmacniają trwałość silnika i skutecznie zmniejszają prawdopodobieństwo jego zapłonu pod wpływem atmosfery pracy.

Wytyczne dyrektywy ATEX

Dyrektywna wprowadzona przez Unię Europejską określa jakie wymagania muszą spełniać na produkty, które są przeznaczone do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem. W związku z tym każdy z nich musi być poddany ocenie zgodności przeprowadzaną przez uprawnioną do tego jednostkę notyfikowaną i zostać oznaczony symbolem CE, czyli potwierdzającym spełnienie wszystkich wyszczególnionych kryteriów. Takimi produktami w swojej ofercie dysponuje między innymi firma Nord Drivesystems z Zakrzówka. Urządzenia mogą być narażone na zagrożenie spowodowane gazami, cieczami i ich oparami oraz palnymi pyłami. Według omawianej dyrektywny mechanizmy przeciwwybuchowe dzielą się na trzy podstawowe grupy:

• przeznaczone do pracy w podziemiach kopalnianych i ich naziemnych częściach;
• przeznaczone do pracy w obszarze zagrożonych wybuchem gazów, pary i mgieł;
• przeznaczone do pracy w obszarach zagrożonych pyłem palnym.

Obudowy do strefy wybuchu gazów

Można wyróżnić kilka różnych typów obudowy oznaczonych symbolami literowymi, które są przeznaczone do stref zagrożonych wybuchem łatwopalnego gazu. Ochrona typu „d” to osłona ognioszczelna, blokująca możliwość przedostania się ognia na zewnątrz silnika. W związku z tym wszelkie iskrzenie występujące pod osłoną napędu nie ma w takim przypadku kontaktu z atmosferą wybuchową. Projekt takiej obudowy musi uwzględniać duże ciśnienie, wytwarzające się pod wpływem ewentualnej eksplozji pod nią. Bardzo często w silnikach przeciwwybuchowych łączy się ochronę typu „d” z typem „e”, która daje gwarancję, że silnik nie będzie sam w sobie stanowił źródła zapłonu, zarówno w czasie normalnego trybu pracy, jak i w razie awarii. Sam napęd zaś musi być podwójnie zabezpieczony – w razie wzrostu temperatury i przeciążenia.

W ochronie oznakowanej jako „n” występuje podobne zabezpieczenie, co w „e”, jednak z zaznaczeniem, że odnosi się tylko do sytuacji zwykłego działania. Obejmuje to sytuację, gdy napęd pracuje zgodnie z parametrami zalecanymi przez producenta. Tego rodzaju urządzenie może być stosowane wyłącznie w strefie drugiej klasyfikowanej według normy ATEX, czyli takiej, gdzie prawdopodobieństwo wybuchu istnieje, ale jest niewielkie. Ostatni typ zabezpieczenia obudową określany jest jako typ „p” i stanowi odwrotność ochrony „d”. Jego zadanie polega bowiem na zapobieganiu przedostaniu się mieszanki wybuchowej bezpośrednio do mechanizmu. W tym przypadku wykorzystuje się czynnik dodatkowy w postaci wtłaczanego do wewnątrz pod ciśnieniem czystego powietrza.