Płuczka wiertnicza jako element niezbędny w metodzie przewiertów sterowanych

Technologie bezwykopowe, a w szczególności metoda przewiertów horyzontalnych, stanowią doskonałą alternatywę dla tradycyjnych wykopów stosowanych przy budowie i modernizacjach różnego rodzaju infrastruktury podziemnej. Nie należy przy tym zapominać, że w przypadku przewiertów sterowanych, niezwykle istotną rolę w całym procesie technologicznym odgrywa tzw. „płuczka wiertnicza”, bez której nie byłoby możliwości poprawnego wykonania tego typu przewiertów.

Czym jest płuczka wykorzystywana przy przewiertach sterowanych

Technologia umożliwiająca wykonywanie przewiertów horyzontalnych zaczęła być stosowna już w latach 80. XX w. Warto przy tym pamiętać, że rozwój tej metody nierozerwalnie wiąże się z rozwojem technologii płynów wiertniczych. Wynika to z faktu, że płuczka wiertnicza jest podstawowym składnikiem w procesie wykonywania przewiertów horyzontalnych. Stanowi ona zazwyczaj kompozycję chemiczną, zawierającą składniki odpowiadające za lepkość, filtrację oraz zdolności inhibicyjne, zaś czysta woda jako płuczka stosowana jest niezwykle rzadko. W chwili obecnej firmy wykonujące przewierty sterowane, takie jak Stanmar Przewierty Sterowane Stanisław Miszczak, mają możliwość wykorzystania różnego rodzajów płuczek wiertniczych, powstałych na bazie wody lub ropy, które dobierane są odpowiednio do warunków geologiczno-technicznych rejonu wierceń, charakteru i etapu wykonywanych prac wiertniczych oraz wymagań technologii wiercenia. Do podstawowych odmian tego typu substancji zaliczyć należy:

• płuczki bentonitowe – wykorzystywane najczęściej. Skomponowane są one na bazie specjalnej mieszanki modyfikowanego bentonitu, będącego skałą pochodzenia wulkanicznego, zbudowaną przede wszystkim z montmorylonitu. Minerał ten charakteryzuje się dużą zdolnością do chłonięcia wody i pęcznienia. Dodatkowo parametry płuczki bentonitowe stanowią o dobrych właściwościach smarnych wiertnicy płuczkowej oraz gwarantują wynoszenie na zewnątrz zwiercin w różnych warunkach geologicznych podłoża,
• płuczki bentonitowo-polimerowe –  produkowane w oparciu o modyfikowane bentonity uzupełniane biopolimerami, koloidami ochronnymi oraz środkami powierzchniowo czynnymi,
• płuczki iłowe - stanowiące wodną zawiesinę iłów,
• płuczki beziłowe – na bazie wody słodkiej lub morskiej, stanowiące zawiesinę koloidalną polimerów naturalnych i półsyntetycznych, gdzie lepkość oraz trwałość substancji można kontrolować dzięki dodatkom biocydów i enzymów degradujących.

Podstawowe zadania płuczki wiertniczej

Płuczka wiertnicza to niezwykle istotny element w całym procesie technologicznym,  wywierająca znaczący wpływ na większość operacji mających miejsce podczas odwiertów. Wynika to z faktu, że w czasie gdy wykonywane są horyzontalne przewierty sterowalne do zadań płuczki zaliczyć należy:

• wynoszenia urobku z otworu wiertniczego na powierzchnię,
• wywierania ciśnienia na ściany otworu, co pozwala na zabezpieczenie ścian przed osypywaniem,
• dostarczanie mocy hydraulicznej na dno otworu, co umożliwia prace wiertnicze,
• utrzymywanie w zawieszeniu urobku w trakcie prac i podczas przerw w tłoczeniu płynu,
• chłodzenie oraz czyszczenie narzędzi i elektronicznych urządzeń pomiarowych,
• obniżanie tarcia w otworze,
• kontrola ciśnień wgłębnych w otworze,
• przekazywanie danych geologicznych i technologicznych, które pozyskiwane są podczas wykonywania odwiertu.

Zastosowanie płuczek wiertniczych w ogromnym stopniu ułatwiło i usprawniło prace związane z realizacją różnego rodzaju odwiertów. Nie należy jednak zapominać, że nieustanny rozwój technologii, także w zakresie nowych płynów wiertniczych, daje przeogromne korzyści i możliwości, które umożliwiają operatorom wiertniczym realizowanie projektów będących wcześniej uważanych za niewykonalne.