Kruszywo naturalne czy sztuczne - gdzie możemy je spotkać?

Do prac budowlanych, zwłaszcza w drogownictwie wykorzystuje się kruszywa. Mogą być one pochodzenia naturalnego lub sztuczne - obrobione przez człowieka z odpadów przemysłowych, hutniczych lub górniczych. Różnią się one nie tylko wielkością, czy wyglądem, ale i właściwościami. Jak rozróżnić kruszywo naturalne od sztucznego? Jakie zastosowanie znajdują oba te materiały? Dowiesz się tego wszystkiego po lekturze niniejszego artykułu.

Czym się różni kruszywo naturalne od sztucznego?

Mianem kruszywa określa się materiał mineralny, organiczny lub sztuczny o sypkiej (ziarnistej) strukturze. Te naturalne pochodzą ze skał obrobionych przez erozję lub mechanicznie przez człowieka. Jak wyjaśnia specjalista z firmy Skaltech Sp. z o.o. - w budownictwie wykorzystuje się zarówno bazalt, granit, jak i piaskowiec. Skały te mogą mieć formę łamaną jak tłuczeń, czy grys albo żwirową jak jest w przypadku otoczaków, czy piasku. W zależności od tego, jak bardzo zostaną rozdrobnione, mogą mieć postać lekkiego pyłu albo ciężkich i grubych fragmentów. To, jaką ostatecznie przybiorą formę, zależne jest od ich przeznaczenia. Inne bowiem kruszywa mogą być wykorzystane jako dodatek do betonu, a inne do stawiania murów.

Kruszywo naturalne najczęściej wydobywa się z kopalni (piasku lub żwiru) lub dna naturalnego akwenu (rzeki lub jeziora). Aby je dodatkowo uszlachetnić, stosuje się niekiedy płukanie połączone z przesiewanie. Dzięki temu na sitach pozostaje sam cenny surowiec nie zaś drobiny w postaci nieprzydatnego pyłku.

Kruszywa sztuczne powstają w zakładach produkcyjnych, jako efekt obróbki termicznej rozdrobnionych skał naturalnych lub odpadów przemysłowych. Najczęściej wykorzystuje się w tym celu gruz. Wyrabia się w ten sposób m.in. keramzyt, glinoporyt, a także łupkoporyt, gralit, pregan, cegran i stargran. Nie jest jednak prawdą, że wszelki odpad hutniczy czy górniczy nadaje się do recyklingu. Zanim możliwe będzie jego obrobienie, w celu produkcji kruszywa sztucznego materiał poddawany jest analizie. Dopiero po niej możliwe jest wykorzystanie surowca do realizacji inwestycji.

Zastosowanie kruszywa naturalnego i sztucznego

Wbrew pozorom zastosowanie kruszywa w budownictwie nie pojawiło się wraz z rozwojem nowoczesnych technik tworzenia obiektów liniowych i kubaturowych. Było ono znane i wykorzystywane od lat. Obecnie jednak wzrost liczby inwestycji sprawił, że jest to materiał, na który zapotrzebowanie znacznie się zwiększyło.

Kruszywo naturalne i sztuczne stosowane jest do:

• wyrabiania betonu i innych zapraw wykorzystywanych na budowie,

• układania utwardzonej nawierzchni dróg czy placów,

• usypywania podkładu pod nawierzchnie dróg, torowisk i z kostki brukowej,

• układania warstw nasypów i wykopów,

• tworzenia warstw filtrujących,

• stawianie murów oporowych,

• posypywania oblodzonych dróg zimą,

• zdobienia ogrodów.

W zależności od rodzaju kruszywa, stopnia rozdrobnienia i wagi inne są jego zastosowania. Parametry te mają bowiem wpływ nie tylko na wytrzymałość efektu prac budowlanych. Niejednokrotnie warunkują one bezpieczeństwo użytkowania obiektu czy drogi. Stąd obowiązek stosowania do określonych prac tylko tych surowców, które spełniają normy. Przykładowo - do wyrobienia betonu można użyć rozdrobnionych skał zgodnych z normą PN – EN 12620, natomiast do prac hydrotechnicznych tych spełniających normę PN−EN 13383−1. Zlekceważenie tego obowiązku może dla firmy budowlanej oznaczać poważne konsekwencje prawne i finansowe w razie jakiejkolwiek (nawet najmniejszej) awarii.