Szkło, którego nie może zabraknąć w laboratorium

Laboratoria różnego rodzaju wyposażone są w sprzęt, który znacznie pomaga w realizacji różnych badań laboratoryjnych. Szklane naczynia laboratoryjne znajdują dzisiaj swoje zastosowanie w laboratoriach zajmujących się badaniami chemicznymi, fizycznymi, zdrowotnymi czy biologicznymi. Trudno jest wyobrazić sobie tę pracę bez odpowiednich naczyń laboratoryjnych. Podpowiadamy, jakie wyróżniamy najbardziej popularne szklane naczynia w laboratorium.

Probówki

Znajdują się one w każdym laboratorium. Te tradycyjne są wykonywane ze szkła i mają postać szklanej rurki, która z jednej strony zamknięta jest okrągłym dnem, a z drugiej strony jest swobodnie otwarta.

Probówka służy do prowadzenia reakcji chemicznych z niewielkimi ilościami substancji, do przechowywania stałych lub ciekłych substancji chemicznych, mieszania oraz ich podgrzewania. Są one szczególnie przydatne przy prowadzeniu doświadczeń – dowiadujemy się w rozmowie z ekspertem z firmy ALPBIS, która oferuje pełny zakres wyposażenia laboratoryjnego oraz wykonuje usługi w zakresie tworzenia, rozbudowy i modernizacji laboratoriów.

Pipety

Z ich pomocą odmierza się i przenosi substancje. Zazwyczaj mają one regularny kształt przypominający rurkę. Pipeta zwężona jest u dołu, co ułatwia zasysanie cieczy. Niekiedy może być rozszerzana pośrodku. Wszystko jednak zależy od jej zastosowania. Wyróżnia się kilka rodzajów pipet, tj.:

• pasterówka, czyli pipeta Pasteura. Posiada najprostszą budowę, a za jej pomocą pobiera się i przenosi małe ilości cieczy - zazwyczaj do 1 ml objętości, lecz nie jest to regułą i zdarzają się większe,
• pipeta miarowa, która może mieć nawet metr długości. Jest to szklana rurka wyposażona w precyzyjnie określoną skalę. Dolna część pipety jest zwężana, natomiast na drugą zakłada się specjalną pompkę lub gumową ssawkę. Skala na pipecie jest tak skalibrowana, aby uwzględnić straty cieczy, która zawsze w niewielkiej ilości pozostanie na jej ściankach,
• pipeta automatyczna - tutaj za pobieranie niewielkiej ilości substancji odpowiada mechanizm na bazie tłoczka, a całością steruje automatyczny lub manualny regulator. Oczywiście wyróżniamy różne rodzaje pipet automatycznych. Do tych najpopularniejszych można zaliczyć pipety jednokanałowe zmienno-objętościowe, np.: 2-20 µl lub stało-objętościowe 100 µl. Ciekawym rozwiązaniem w tym obszarze są również pipety wielokanałowe o zmiennej objętości.

Kolby

Kolby występują w wielu wariantach, jednak najpopularniejszymi z nich są kolby stożkowe i okrągłodenne wykonane ze szkła. Te pierwsze nie nadają się do ogrzewania bezpośrednio nad płomieniem ognia. Powinno się je ogrzewać, np. na płycie. Natomiast kolby okrągłodenne należą do szkła laboratoryjnego, które umożliwia równomierne ogrzewanie. Nie trzeba w nich stosować zabiegów, które mają zapobiec przegrzaniu, czy gwałtownemu wykipieniu substancji. Można w nich przeprowadzać reakcje syntezy, destylacje i ekstrakcje – w przeciwieństwie do kolb stożkowych, które służą bardziej do przechowywania substancji i przeprowadzania miareczkowania. Warto wiedzieć, że żadna z tych kolb nie jest dokładnym naczyniem miarowym, a skali w nich zawartej nie można traktować, jako rzetelnej, dlatego, żeby odmierzyć porcję płynu o określonej pojemności, należy użyć pipety lub cylindra miarowego.

Eksykatory

Naczyniem laboratoryjnym, które stosowane jest do przechowywania rozmaitych próbek, jest eksykator, którego szczelna konstrukcja zapewnia skuteczną ochronę przed oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Wilgoć mogłaby negatywnie wpłynąć na stan próbki i może ona pojawić się podczas otwierania i zamykania naczynia, dlatego standardowy eksykator jest podzielony na dwie części. W górnej umieszczana jest próbka, a w dolnej znajduje się żel silikonowy lub inny środek eliminujący wilgoć. Eksykatory posiadają także pokrywę, dzięki której możliwe jest uzyskanie pełnej szczelności.

Zlewki

Jest to najpopularniejsze szkło laboratoryjne. Zlewki mogą być wysokie i niskie oraz posiadać mogą wiele różnych pojemności. Najczęściej spotykane są zlewki z wylewem, jednak na rynku dostępne są także zlewki bez wylewu. Można również spotkać się ze zlewkami z uchem. W większości zlewki szklane wykonane są ze szkła borokrzemowego, które wyróżnia się doskonałą odpornością na działanie gorącej wody, kwasów, a także roztworów zasadowych. Szkło laboratoryjne tego typu wykorzystywane jest głównie do odmierzania różnorodnych substancji chemicznych lub do przechowywania ich na krótki okres czasu.

Cylindry miarowe

W laboratorium służy przede wszystkim do odmierzania określonej ilości cieczy. Jest to wysokie, wąskie naczynie, w kształcie walca. Cylindry miarowe najczęściej występują z wylewem, z sześciokątną stopką (podstawą) oraz podziałką (w różnych kolorach) lub korkiem.

Szklanych naczyń laboratoryjnych jest dużo więcej. To one mają bezpośredni kontakt z różnego rodzaju badanymi substancjami, dlatego trudno jest wyobrazić sobie pracę, nawet najmniejszego laboratorium bez odpowiednich naczyń.