Cechy szkła laboratoryjnego

Szkło laboratoryjne musi odznaczać się wysoką odpornością na działanie substancji chemicznych, zmiennych temperatur oraz uszkodzeń mechanicznych. Stąd szkło laboratoryjne to głównie szkło kwarcowe, borokrzemowe oraz sodowo-wapniowe, z których każde ma inne właściwości. Przyjrzyjmy się bliżej rodzajom oraz cechom szkieł wykorzystywanych w laboratoriach.

Szkło kwarcowe

Głównym składnikiem laboratoryjnego szkła kwarcowego jest ditlenek krzemu (SiO2). Ze względu na bardzo wysoką czystość wykorzystywanych do jego produkcji materiałów, naczynia laboratoryjne ze szkła kwarcowego cechują się doskonałą przejrzystością optyczną oraz wysoką przepuszczalnością promieni UV, VIS oraz IR. Jednocześnie szkło kwarcowe ma wysoką wytrzymałość temperaturową pracy, sięgającą w przybliżeniu 1100°C, niski współczynnik rozszerzalności termicznej, a także niską przewodność cieplną oraz elektryczną. Jest odporne na działanie skrajnych temperatur oraz szok termiczny, dlatego rozgrzane naczynie można włożyć do wody bez obaw, że podczas nagłego schładzania pęknie. Szkło kwarcowe wśród wszystkich wymienionych rodzajów szkła laboratoryjnego, cechuje się najwyższą odpornością na działanie wody i kwasów, jednak w mniejszym stopniu odporne jest na działanie alkaliów.

Ze względu na swoje właściwości wykorzystywane jest do produkcji kolb, krystalizatorów, lejków, szalek, łódeczek do spalania, wanienek do wyżarzania, parownic, probówek, rur, tygli oraz zlewek.

Szkło borokrzemowe

W składzie szkła borokrzemowego oprócz dwutlenku krzemu znajduje się również tlenek boru(III) – B2O3 oraz niewielkie ilości tlenku sodu, potasu oraz glinu. Dzięki temu szkło cechuje się bardzo niskim współczynnikiem rozszerzalności i dużą odpornością na szok termiczny. Jest również wysoce odporne na działanie czynników chemicznych, a dzięki dodatkowi boru jest znacznie mniej rozpuszczalne niż inne materiały. Oznacza to, że substancje znajdujące się w szkle borokrzemowym oraz samo szkło nie przenikają się wzajemnie.

Szkło borokrzemowe może zostać poddane działaniu stałej temperatury sięgającej do 450°C (w krótkim czasie nawet do 500°C). Podobnie jak w przypadku szkła kwarcowego, szkło borokrzemowe cechuje się wysoką przejrzystością optyczną. Wpływ kwasów oraz wody jest nieznaczny, aczkolwiek kwas fluorowodorowy oraz gorący kwas fosforowy mogą spowodować znaczną korozję szkła. W przypadku alkaliów stopień degradacji jest zależny od stężenia oraz temperatury – dodaje specjalista z Labo24, firmy oferującej m.in. szeroki wybór szkła laboratoryjnego.

Szkło sodowo-wapniowe

Szkło sodowo-wapniowe wykorzystywane jest przede wszystkim do produkcji materiałów pomocniczych takich jak: szalki Petriego, szkiełka zegarkowe, pipety czy probówki. Produkty wykonane ze szkła sodowo-wapniowego mogą być wykorzystywane do prac w temperaturze nieprzekraczającej 100°C. Ten rodzaj szkła cechuje się niską odpornością na nagłe zmiany temperatury. Szkło sodowo-wapniowe składa się przede wszystkim z ditlenku krzemu, tlenku sodu, tlenku wapnia i niewielkich dodatków innych pierwiastków i jest obok szkła kwarcowego oraz borokrzemowego, jednym z najpopularniejszych rodzajów szkła wykorzystywanych w laboratoriach.