Najczęściej popełniane błędy przy badaniu wypadków przy pracy

Wypadek przy pracy definiowany jest polskim prawie jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, którego skutkiem jest uraz lub śmierć, a które nastąpiło w związku z pracą. W teorii wygląda to prosto, ale w każdej sytuacji, gdzie w grę wchodzi czynnik ludzki, sprawy się komplikują. Konieczne jest ustalenie okoliczności oraz przyczyn wypadku, a przy tym nie można postępować schematycznie. Poniżej przedstawiamy najczęściej popełniane błędy.

Ustalenie winy

Poszukiwanie w pierwszej kolejności winnych wypadku przy pracy jest nie tylko podejściem niewłaściwym, ale przede wszystkim niebezpiecznym. Prowadzi to do sytuacji, w której pracownicy ze strachu przed karą będą ukrywać zaistniałe zdarzenia. W wyniku tego pracodawca nie jest w stanie zapobiegać niebezpieczeństwu, ponieważ nie jest go świadomy. Celem powypadkowego postępowania powinno być ustalenie jego okoliczności oraz przyczyn. Możliwe jest, że powodem było niedbalstwo czy umyślne działanie pracowników, nie należy jednak z góry o tym przesądzać – o tym wnioskować możemy dopiero na końcu po przeanalizowaniu wszystkich faktów i dowodów związanych z wypadkiem.

Praca zespołu powypadkowego

W tym zakresie istnieją pewne regulacje, których nie należy przekraczać. Pierwszą jest skład zespołu powypadkowego, który zajmuje się wyjaśnieniem wypadku przy pracy. Obejmuje on dwie osoby w tym przedstawiciela pracodawcy w osobie pracownika służby BHP. Jeśli obsługa BHP realizowana jest przez firmę zewnętrzną taką jak Doradca BHP i ADR. Sylwester Jurkowski to jej pracownik pełni tę funkcję. Drugim członkiem zespołu jest reprezentant strony społecznej. Może nim być społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników. Możliwe i zalecane jest ponadto korzystanie z pomocy specjalistów czy ekspertów, nie mogą oni jednak wejść w skład zespołu powypadkowego.

Częstym błędem popełnianym na gruncie badania wypadków przy pracy jest niezachowanie terminów. Postępowanie powypadkowe musi zostać przeprowadzone w czasie czternastu dni kalendarzowych i terminu tego nie wolno przekraczać bez uzasadnienia, które należy umieścić w protokole powypadkowym. Pamiętać należy również o pięciu dniach kalendarzowych, jakie łącznie mają poszkodowany na zapoznanie się z treścią protokołu oraz pracodawca na jego zatwierdzenie. Sam protokół powypadkowy musi być ponadto uzupełniony załącznikami, bez których jest on dokumentem niekompletnym i nie może stanowić podstawy dla pracy ZUS w sprawie wypłacenia ubezpieczenia.

Niewprowadzenie środków profilaktycznych

Postępowanie powypadkowe służy nie tylko wyjaśnieniu konkretnego wypadku, ale również przeanalizowaniu okoliczności i przyczyn w celu przeciwdziałania podobnym zdarzeniom w przyszłości. Tymczasem środki profilaktyczne zawarte w protokole powypadkowym często pozostają w sferze teorii. Szkolenie BHP nie będzie miało znaczenia, jeśli pracodawca wprowadza do firmy rozwiązań, które mają zapewnić pracownikom większe bezpieczeństwo. Konieczne jest przy tym odpowiednie zarządzanie środkami profilaktycznymi, ponieważ od tego zależy ich funkcjonalność w przestrzeni zakładu. Niektóre działania wymagają czasu ze względu na złożoność przedsięwzięcia, inne wiążą się z koniecznością wprowadzenia zmian organizacyjnych. Od efektywności w ich wprowadzaniu zależy skuteczność działań profilaktycznych, a ta zmniejsza ryzyko wypadków przy pracy, co jest jednym z celów postępowania powypadkowego.