Na czym polega zawarcie intercyzy?

W momencie zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami automatycznie powstaje wspólność majątkowa. Obejmuje ona składniki majątku nabyte w trakcie małżeństwa wspólnie lub przez jednego z małżonków. W jej zakres nie wchodzą natomiast przedmioty nabyte poprzez otrzymanie darowizny czy drogą dziedziczenia. Rozszerzyć lub ograniczyć wspólność majątkową może umowa małżeńska.

Umowa majątkowa małżeńska

Inaczej znana jako intercyza umowa majątkowa małżeńska to dokument regulujący zakres wspólności majątkowej, która powstaje automatycznie z chwilą wejścia w związek małżeński. Umowę majątkową małżeńską zawieramy, gdy chcemy wprowadzić inny niż przewidziany ustawowo ustrój małżeński, a więc ograniczyć lub rozszerzyć wspólność majątkową. Wyróżnić możemy cztery rodzaje intercyzy, są to:

• umowa wyłączająca wspólność majątkową;
• umowa rozszerzająca wspólność majątkową;
• umowa ograniczająca wspólność majątkową;
• umowa przywracająca wspólność majątkową.

W przypadku umowy wyłączającej wspólność majątkową powstaje rozdzielność majątkowa albo rozdzielność z wyrównaniem dorobków. Intercyza pozwala również na ograniczenie wspólności majątkowej ustawowej. Polega to na wyłączeniu z majątku wspólnego pewnych jego składników. Warto zauważyć, że w tym zakresie polskie prawo nie reguluje, które przedmioty majątkowe mogą podlegać lub nie postanowieniom intercyzy.

Wspólność majątkowa umowna rozszerzona pozwala na włączenie do wspólności majątkowej ustawowej składników majątku osobistego – z wyjątkiem przedmiotów majątku wskazanych w art. 49 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że umowa majątkowa małżeńska nie może obejmować między innymi praw niezbywalnych (np. służebności osobiste), wierzytelności z tytułu odszkodowania, przedmiotów majątku uzyskanych drogą dziedziczenia, zapisu czy darowizny. Majątkiem osobistym, który podlega umowie majątkowej małżeńskiej, są natomiast przedmioty majątkowe nabyte przed ustanowieniem wspólności majątkowej czy przedmioty osobistego użytku.

Wizyta w kancelarii notarialnej

Umowa majątkowa małżeńska ma zawsze formę aktu notarialnego, co oznacza, że jej sporządzeniem może zająć się wyłącznie biuro notarialne, takie jak Notariusz Teresa Lewińska w Warszawie. Potrzebne nam do tego będą dokumenty potwierdzające tożsamość – dowód osobisty lub paszport – oraz odpis aktu małżeństwa. To ostatnie przedstawiamy wówczas, gdy intercyza ma zmieniać ustrój istniejącego małżeństwa, nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by zawrzeć ją przed wejściem w związek małżeński – zacznie ona obowiązywać w dniu ślubu. Pomoc notarialna obejmuje nie tylko sporządzenie umowy, ale również fachowe doradztwo w przeprowadzanych czynnościach.

Dlaczego warto rozważyć zawarcie intercyzy? Przede wszystkim dlatego, że to skuteczne zabezpieczenie przed długami zaciągniętymi przez jedno z małżonków w trakcie trwania umowy majątkowej małżeńskiej. Rozwiązanie to sprawdza się między innymi w przypadku, gdy każde z małżonków ma własne źródło dochodu lub prowadzi działalność gospodarczą – uwalnia to majątek wspólny od odpowiedzialności. Korzystnym dla kobiet, których rozwój zawodowy został wstrzymany przez macierzyństwo, ustrojem będzie rozdzielność z wyrównaniem dorobków. Pozwala on w razie rozwodu i wystąpienia dysproporcji majątkowych, domagać się ich wyrównania przez zapłatę lub przeniesienie prawa.