Pedagogika alternatywna Celestyna Freineta

W nowoczesnych placówkach opieka przedszkolna może być prowadzona w bardzo zróżnicowany sposób. Wiele placówek stawia na wdrażanie pedagogiki alternatywnej Celestyna Freineta. Ten francuski pedagog był mistrzem łączenia teorii z praktyką. Freinet fascynował się naturalizmem. Wdrażane przez niego zasady opierają się na zachęcaniu dzieci do wyrażania ekspresji. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się nieco bliżej opracowanej przez niego pedagogice alternatywnej.

Na czym polega metoda Freineta?

Głównym założeniem metod edukacji opracowanych przez Freineta jest pozwalanie dzieciom na wyrażanie ekspresji. Francuski pedagog zachęcał nauczycieli, aby nie ograniczali podopiecznych w zakresie zdobywania wiedzy. Wedle jego idei nauczyciele powinni pozwalać dzieciom w sposób naturalny odkrywać swoje zainteresowania. Zgodnie z zasadami edukacji Freineta nauczyciel ma odgrywać rolę przewodnika. Jego zadaniem jest podpowiadanie dziecku, jakie rozwiązanie jest optymalne w kryzysowej sytuacji. Jednakże poza tymi sytuacjami nauczyciel jest raczej obserwatorem, który ma jedynie naprowadzać uczniów na właściwe tory.

Zgodnie z teorią Freineta dzieci nie można zmuszać do wybrania ściśle określonej ścieżki rozwoju. Dzieci w kontakcie z nauczycielem nie mogą czuć się przytłoczone lub nastawione na jedno, konkretne rozwiązanie. W tej teorii liczy się przede wszystkim wolność wyboru, swoboda, wielopłaszczyznowe wyrażanie ekspresji oraz odkrywanie przez dzieci własnej osobowości. Opieka przedszkolna powinna czuwać nad tym, aby osobowość dziecka kształtowała się w jak najbardziej naturalnym środowisku.

Czym charakteryzują się techniki edukacji wczesnoszkolnej Freineta?

Techniki edukacji wczesnoszkolnej Freineta opisują, w jaki sposób można zachęcić dzieci do wyrażania ekspresji. Warto jednak pamiętać, że ostatecznie to dziecko decyduje o wyborze konkretnego sposobu, który najbardziej do niego pasuje. Dzieci mogą zatem wyrażać siebie poprzez pisanie, zajęcia o charakterze kreatywnym lub w bardziej techniczny sposób. Freinet wprowadził określone techniki szkolne, które są oryginalnymi formami pracy. Obecnie najbardziej popularne są:

• Swobodny tekst

• Swobodna ekspresja artystyczna (słowna, ruchowa, muzyczna, plastyczna)

• Fiszki autokorektywne

• Fiszki problemowe nazywane inspirującymi

• Fiszki dywanowe

• Gazetka przedszkolna

• Korespondencja międzyprzedszkolna

• Doświadczenia poszukujące

• Samorodne inscenizacje

• Planowanie pracy

• Księga grupy

Bardzo często okazuje się, że dzieci znajdują własne sposoby pozwalające im wyrażać ekspresję. Zadaniem nauczyciela jest pozwalanie im na to bez wyraźnego oceniania lub wartościowania. Idea, która przyświecała francuskiemu pedagogowi, mówiła, że najważniejsza dla dziecka jest nauka poprzez zabawę. Zabawa w życiu dzieci zaspokaja ich potrzeby, a także rozbudza ciekawość świata i zachęca do poznawania nowych rzeczy.

Czy metoda Freineta ma jakieś wady?

Metoda Freineta u części rodziców wzbudza pewne kontrowersje i obawy. Wszakże metoda ta pozwala dziecku na w pełni naturalny rozwój. Dlatego rodzice obawiają się, że tak duża swoboda może w konsekwencji spowolnić rozwój dzieci i sprawić, że nie rozwiną one umiejętności, które są narzucane w tradycyjnych formach nauczania.

Nie są to do końca uzasadnione obawy. Trzeba zdać sobie sprawę, że tradycyjne formy nauki niejako narzucają obowiązek poznania całości materiału z różnych dziedzin. Przez to może brakować czasu na rozwój w dziedzinie, która najbardziej interesuje nasze dziecko. Stosując metodę Freineta, może okazać się, że dziecko skupi się na ściśle określonych obszarach, a pozostałe niejako odrzuci. To jednak daje możliwość pełnego rozwoju zainteresowań i może doprowadzić do osiągnięcia wybitnych wyników w konkretnej dziedzinie.

Przedszkole Językowe oraz Żłobek Księga Przygód z Opola proponuje swoim podopiecznym zajęcia zgodne z zasadami pedagogiki alternatywnej Celestyna Freineta. Pozytywne efekty zajęć są dostrzegane w każdej z prowadzonych grup. A to najlepszy dowód, że wybrana koncepcja jest skuteczna.