Wycena przedsiębiorstw - poznaj jej znaczenie i podstawowe metody wykonywania

Zdecydowana większość przedsiębiorców prowadzących zarówno mniejsze firmy, jak i ogromne koncerny, wcześniej czy później spotka się z wyceną przedsiębiorstwa. Warto pamiętać, że wiedza o tym ile warta jest nasza firma jest ważna nie tylko ze względu na zaspokojenie własnej ciekawości, ale również z uwagi na to, że informacja o wartości przedsiębiorstwa jest potrzebna w wielu różnych sytuacjach prowadzenia firmy.

Czym jest wycena przedsiębiorstwa

Działania związane z wyceną przedsiębiorstwa stanowią złożony proces, który jest w stanie zobrazować rzeczywistą wartość firmy, oczywiście pod warunkiem, gdy zostanie on umiejętnie i rzetelnie przeprowadzony. Zakres wyceny dostosowany jest do celu, w jakim jest ona sporządzona. Celem wyceny zaś może być ustalenie wartości przedsiębiorstwa na potrzeby:

• kupna lub sprzedaży,
• likwidacji przedsiębiorstwa,
• postępowania układowego lub upadłościowego,
• podziału lub łączenia przedsiębiorstw,
• umarzania akcji i udziałów,
• postępowania cywilnoprawnego,
• weryfikacji zdolności kredytowej i zabezpieczenia kredytu,
• zawarcia ubezpieczenia,
• wypłaty odszkodowania,
• naliczenia podatku (np. od spadku).

Wycena przedsiębiorstwa jest także potrzebna przy prowadzeniu sprawozdawczości finansowej (np. w celu przeprowadzenia testów na utratę wartości aktywów), czy kontroli wartości kapitału wprowadzonego przez właścicieli lub udziałowców do przedsiębiorstwa.

Przedmiotem wyceny może być przedsiębiorstwo jako zorganizowana całość (dotyczy to również grupy przedsiębiorstw, np. grupa kapitałowa) bądź poszczególne jego wydziały (zakłady) albo poszczególne elementy jego aktywów i pasywów (wartości niematerialne i prawne, aktywa trwałe i obrotowe, a także kapitał własny i obcy).

Podstawowe funkcje wyceny firmy

Podstawowymi i najważniejszymi funkcjami wyceny przedsiębiorstw są:

• funkcja doradcza - dostarczająca informacji niezbędnych do podjęcia decyzji przy planowaniu transakcji kapitałowych lub ważnych zmian zarządczych w przedsiębiorstwie,
• funkcja argumentacyjna – której zadaniem jest dostarczenie wszelkich danych oraz informacji o przedsiębiorstwie i jego wartości, które mogą być istotnym argumentem przetargowym w prowadzonych negocjacjach,
• funkcja mediacyjna – dostarcza informacji o wartości przedsiębiorstwa w przypadku transakcji kapitałowych, gdy opinie na temat wartości przedsiębiorstwa nie są zgodne,
• funkcja zabezpieczająca – dostarczająca informacji na temat wartości przedsiębiorstwa, które stanowią zabezpieczenie przed negatywnymi skutkami sporów na tym tle,
• funkcja informacyjna – która umożliwia uzyskanie informacji istotnych dla zarządzania przedsiębiorstwem.

Metody wyceny przedsiębiorstw

Doświadczeni specjaliści zajmujący się wycenami wartości przedsiębiorstw, tacy jak firma DCF Dotacje - Consulting - Finanse Sp. z o.o., mają do wyboru kilka rodzajów metod dokonywania wyceny przedsiębiorstwa, o których wyborze decyduje głównie wspomniany już wcześniej cel. Najczęściej stosowane są metody:

• majątkowe - polegająca na oszacowaniu wartości firmy w jednostkach pieniężnych, poprzez obliczenie wartości jej majątku, przy uwzględnieniu zarówno nieruchomości, jakie posiada, jak i ruchomości oraz innego mienia. Pod uwagę brane są także papiery wartościowe wchodzące w skład majątku firmy oraz wartości niematerialne i prawne (w tym również niewykazywane w bilansie).
• dochodowe - polegająca na stworzeniu prognozy finansowej dotyczącej dochodów, jakie dana firma może osiągać w przyszłości. Jest to istotne zwłaszcza dla podmiotów, dla których konkretną wartość przedsiębiorstwa stanowi zdolność do generowania przychodów przy stosunkowo niewielkich aktywach własnych.
• porównawcze – gdzie określenie wartości przedsiębiorstwa wykonywane jest przez porównanie go z innymi spółkami, już wycenionymi przez rynek. W metodzie tej wykorzystywane są różnego rodzaju wskaźniki, mnożniki cenowe czy dokonane transakcje kupna-sprzedaży .     
  

Jak widać, decydując się na wycenę swojego przedsiębiorstwa właściciel ma do dyspozycji sporo metod. Niemniej jednak na pytanie, która z nich jest najlepsza do zastosowania, nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każde podejście wykorzystuje odmienne informacje oraz może dać różne wyniki końcowe. Dlatego też wskazane byłoby wykorzystanie przynajmniej dwóch metod jednocześnie, dzięki czemu wyznaczona wielkość zwykle precyzyjniej odzwierciedla rzeczywistą wartość firmy.

Podsumowując, jak zostało określone na wstępie, wycena przedsiębiorstwa stanowi złożony proces ukierunkowany na określenie rynkowej wartości przedsiębiorstwa. Kluczowy w tym procesie jest dobór zarówno odpowiednich metod jak i przyjęcie właściwych założeń wynikających z uwarunkowań przedsiębiorstwa. Zwykle jedynie eksperci z dużą wiedzą merytoryczną oraz z wieloletnim doświadczeniem są w stanie obiektywnie wycenić przedsiębiorstwo. Poszukując zatem podmiotu do wyceny swojego biznesu kierować się należy kompetencjami i doświadczeniem przez niego posiadanym.  Warto też zwrócić uwagę, że formalnie do dokonywania wyceny przedsiębiorstw nie potrzebne jest żadne specjalne uprawnienie. W pewnym sensie potwierdzeniem doświadczenia i wiedzy w tym zakresie jest wpisanie eksperta na listę biegłego sądowego w zakresie wyceny przedsiębiorstw.