Czym jest nadczynność tarczycy i jak się ją diagnozuje?

Tarczyca jest jednym z najważniejszych gruczołów człowieka. Niestety podatna jest na wiele różnych chorób. Jedną z najczęściej spotykanych jest nadczynność tarczycy, która polega na produkowaniu przez ten gruczoł zbyt wielu hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. Leczeniem tej choroby zajmuje się endokrynolog. Czym powodowana jest nadczynność tarczycy oraz jak się diagnozuje to schorzenie?

Nadczynność tarczycy – czym jest i jakie są jej przyczyny?

Nadczynność tarczycy to zaburzenie polegające na produkcji przez tarczycę zbyt dużej ilości hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. Tarczyca to niewielki gruczoł położony u podstawy szyi, który jest odpowiedzialny za produkcje i uwalnianie trijodotyroniny (T3) oraz tyroksyny (T4). Oba te hormony są odpowiedzialne za regulowanie funkcji większości tkanek organizmu, które wpływają na metabolizm organizmu oraz produkowanie ciepła.

Kontrolowaniem czynności tarczycy zajmuje się przysadka mózgowa. Uwalnia ona hormon tyreotropowy, czyli TSH, którego rolą jest pobudzanie tarczycy do produkcji hormonów T3 i T4.

Czynność przysadki mózgowej oraz tarczycy jest ściśle zależna. Polega to na tym, że podwyższone stężenie hormonów tarczycy skutkuje zmniejszeniem uwalniania TSH przez przysadkę mózgową. Z kolei niedobór hormonów tych hormonów, zwiększa produkcję TSH.

Najczęstszymi przyczynami nadczynności tarczycy są:

• choroba Gravesa i Basedowa,
• guzki tarczycy.

Choroba Gravesa i Basedowa jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym. Polega ona na tym, że własne przeciwciała pobudzają tarczycę do produkcji hormonów. Poza tym przyczyną nadczynności tarczycy może być podostre zapalenie tarczycy, a także poporodowe zapalenie tarczycy, jednakże te przyczyny są rzadszą objawem nadczynności tarczycy.

Jak ustala się diagnozę tarczycy?

Lekarzem specjalizującym się w leczeniu chorób związanych z tarczycą, w tym nadczynnością tarczycy, jest endokrynolog. W celu zdiagnozowania nadczynności tarczycy konieczne jest wykonanie przez lekarza badań hormonalnych. Wykonanie takich badań oferuje np. Specjalistyczny Gabinet Endokrynologiczny Beata Jurecka-Lubieniecka. Wstępne badanie ma na celu ocenić czynność tarczycy, czyli stężenia TSH we krwi. W przypadku uzyskania nieprawidłowych wyników konieczne jest wykonanie pomiarów stężenia wolnych hormonów tarczycy. Chorobę nadczynności tarczycy rozpoznaje się w przypadku, gdy wraz z obniżonym stężeniem TSH występuje podwyższone stężenie FT4 lub FT3 w surowicy.

Po rozpoznaniu choroby lekarz specjalista od chorób tarczycy będzie chciał ustalić jej przyczynę, co będzie miało bardzo duże znaczenie przy podejmowaniu decyzji odnoście wyboru sposobu leczenia. W tym celu pomocne może być wykonanie badań takich, jak:

• USG tarczycy,
• biopsję aspiracyjną cienkoigłową tarczycy,
• scyntygrafię tarczycy.

Nadczynność tarczycy można leczyć rozmaitymi metodami. Do najpopularniejszych należą leczenie farmakologiczne, podczas którego wykorzystuje się leki przeciwtarczycowe, leczenie jodem promieniotwórczym oraz leczenie operacyjne.