Jak wygląda pogrzeb świecki?

W Polsce tradycyjny pochówek utożsamia się z ceremonią w obrzędzie katolickim. Coraz więcej pogrzebów odbywa się jednak bez obecności księdza, co wynika z laicyzacji społeczeństwa. Jeśli osoba zmarła nie czuła przynależności do żadnego wyznania, najlepszym sposobem na jej pożegnanie będzie organizacja pogrzebu świeckiego. Na czym polega tzw. pogrzeb humanistyczny?

Pogrzeb świecki a tradycyjny

Tradycyjny pogrzeb w obrzędzie katolickim zaczyna się od mszy w kościele, skąd kondukt żałobny odprowadza trumnę na parafialny cmentarz. Pochówek świecki oznacza rezygnację z kościelnej ceremonii i z obecności jakichkolwiek symboli religijnych podczas ostatniego pożegnania. Pogrzeb świecki nie musi być jednak prosty czy pozbawiony uroczystego charakteru. Wprost przeciwnie, ceremonię można zaplanować tak, by bliscy mogli oddać cześć zmarłemu w sposób najbardziej odpowiadający jego woli.

W kwestii organizacji pogrzebu świeckiego nie ma żadnych odgórnych wytycznych, toteż każda uroczystość jest wyjątkowa. Zwykle prowadzi ją Mistrz Ceremonii, który wygłasza mowę pożegnalną, przygotowaną po konsultacji z rodziną osoby zmarłej. Również bliscy mogą zabrać głos i wypowiedzieć głośno swoje myśli i uczucia. Pochówek można uświetnić dowolnie wybraną muzyką – wyjaśnia nasz rozmówca z zakładu pogrzebowego AbbaPater na warszawskich Bielanach.

Pogrzeb świecki a miejsce pochówku

Rodziny zmarłych, którzy nie należeli do Kościoła Katolickiego ani żadnego innego wyznania, często zastanawiają się, gdzie mogą pochować swoich bliskich. Najlepszym rozwiązaniem jest wybór cmentarza komunalnego. W Warszawie są dwie takie nekropolie: Cmentarz Północny na Bielanach i Cmentarz Wojskowy na Powązkach; nowszy Cmentarz Komunalny Południowy znajduje się w Antoninowie. Mieszkańcy stolicy nie mają więc problemu ze znalezieniem odpowiedniego miejsca spoczynku dla swoich bliskich zmarłych. Jednak co zrobić w sytuacji, gdy w najbliższej okolicy nie ma cmentarza komunalnego? Okazuje się, że zgodnie z polskim prawem zarządcy cmentarzy wyznaniowych nie mogą odmówić pochówku osobom niewierzącym. Jeśli więc w danej miejscowości jest tylko cmentarz parafialny, ksiądz nie może odmówić rodzinie pochowania tam swojego bliskiego, nawet w sytuacji, gdy ten był ateistą.

Na zakończenie warto wspomnieć jeszcze o kwestii spopielania zwłok – pogrzeby świeckie nierzadko odbywają się z kremacją. Bliscy zmarłego muszą jednak pamiętać, że urna z popiołami również musi zostać pochowana; przechowywanie jej w domu jest niezgodne z polskim prawem, podobnie jak rozsypywanie prochów. Szczątki pochodzące ze spopielenia ciała mogą być pochowane w grobie lub w kolumbarium na terenie cmentarza.