Jaką rolę w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych odgrywają eksperymenty?

Przyswajanie, przetwarzanie i wykorzystanie informacji to podstawowy łańcuch czynności, który wykorzystujemy na każdym kroku. Te trzy kolejne kroki stanowią podstawę kształcenia również w szkole. Sposobem, który pozwala zdobyć wiedzę, przeanalizować jej znaczenie i znaleźć dla niej zastosowanie, jest eksperyment. W artykule wyjaśniamy, jakie ma on znaczenie w edukacji dzieci i młodzieży.

Eksperymenty na lekcji

Innowacja w edukacji, której potrzeba jest coraz bardziej widoczna, obejmuje przede wszystkim zmianę podejścia. Miejsce jednostronnego wykładu zająć mają nauczanie innych oraz nauka poprzez praktykę, a więc eksperymenty oraz doświadczenia. Rozwój poznawczy opiera się samodzielnym konstruowaniu wiedzy podchodzącej z rozmaitych źródeł, niezbędne tu zatem będą zadania doświadczalne, w których ramach uczeń przewiduje wystąpienie zjawiska, wyjaśnia je oraz planuje czynności w celu jego wywołania. Eksperyment w procesie dydaktycznym pełni różne funkcje, w tym:

• wprowadzenia do tematu lekcji;
• opracowania nowego materiału;
• uogólnienia nowego materiału, jego utrwalenia;
• wiązania teorii z praktyką;
• kształtowania nawyków i umiejętności;
• kontroli i oceny wyników nauczania.

Korzyści płynące z przeprowadzania doświadczeń dla samego ucznia obejmują między innymi rozwój logicznego myślenia, wyrobienie nawyku aktywnego zdobywania wiedzy, samodzielnego i kreatywnego myślenia.

W szkołach, salach bibliotecznych, ośrodkach kultury, centrach nauki czy muzeach doskonale sprawdzi się EDU skrzynka. Jest to przenośne laboratorium, które można wykorzystać do przybliżenia zagadnień takich jak powiązania ruchu ładunków elektrycznych z polem magnetycznym, tworzenie biotworzywa z mąki ziemniaczanej i kwasku cytrynowego, gatunki papieru i ich charakterystyczne cechy, czym jest pH i jakie skutki ma kąpiel w twardej wodzie oraz wiele innych tematów omawianych na przedmiotach przyrodniczych.

Wystawy interaktywne w edukacji

Przeprowadzanie eksperymentów sprzyja zwiększeniu aktywności uczniów. Czują oni, że są częścią całego procesu nauczania i wykazują inicjatywę. Nauka nie musi jednak odbywać się w murach szkoły. Doświadczenie, szczególnie związane ze zjawiskami przyrodniczymi, powinno mieć miejsce tam, gdzie rzeczywiście one zachodzą. Wycieczka do lasu, nad jezioro czy rzekę może mieć większe walory edukacyjne niż nawet najciekawsza lekcja prowadzona w klasie. Interaktywne eksponaty, które możemy znaleźć w coraz większej liczbie ośrodków, pozwalają tworzyć wystawy dla dzieci, w których mogą one w pełni uczestniczyć. Na własnej skórze doświadczają zjawisk fizycznych, na przykład związanych z dźwiękiem czy wzrokiem, tak jak ma to miejsce na mobilnych wystawach „Połącz się!” oraz „Katem oka” przygotowanych przez zespół Logic Gate. Na stanowiskach edukacyjnych pod opieką przygotowanych edukatorów uczestnicy w każdym wieku mogą uczyć się nowych rzeczy w przyjemny sposób.

Eksponaty edukacyjne na wystawy interaktywne mogą być tworzone na zamówienie. Mobilny charakter sprawia, że bez trudu można je przetransportować i ustawić w dowolnym miejscu. Sprawdzają się nie tylko jako stały element w centrum nauki, ale również jako atrakcja festiwalu czy pomoce dydaktyczne wykorzystywane w szkołach. Ich zaletą jest to, że w przeciwieństwie do promowanych obecnie zabawek interaktywnych, interakcja eksponatów nie polega jedynie na wciśnięciu przycisku. Sposób ich działania wymaga zaangażowania zarówno ciała, jak i umysłu uczestnika, a na tym właśnie opiera się nowoczesna edukacja – na indywidualnym doświadczeniu świata poprzez połączenie teorii i praktyki. Warto pamiętać także o tym, że potrzebują tego zarówno dzieci w wieku 5 lat, jak i młodzi ludzie w wieku 17 lat. Eksperymenty znajdują zastosowanie w ciągu całego procesu kształcenia, od przedszkola, do szkoły średniej.