Badania rynku w praktyce biznesowej

Badania rynku są jednym z elementów procesu marketingowego.  W dużym uproszczeniu pozwalają one na zgromadzenie informacji o rynku, który obsługuje przedsiębiorstwo, a w szczególności przybliżają zjawiska, tendencje i czynniki związane z konkretną branżą. Badania rynku należy wykonać zarówno przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, jak i w trakcie jej prowadzenia. Częściej wiąże się je z konkretnymi przedsięwzięciami, na przykład wprowadzeniem nowego produktu na rynek.

Powody, dla  których warto wykonywać badania rynku.

Badania rynku są jednymi z podstawowych działań, dzięki którym każda firma jest w stanie opracować swoją strategię. Wiedza o tym, jaki jest zakres przedmiotowy tych badań oraz jak można je realizować jest bardzo obszerna. Liczne pozycje literaturowe, w tym również polskich autorów podpowiadają, co i jak badać. Niemniej jednak potrzeby biznesowe firm ulegają zmianie, dlatego istnieje konieczność indywidualizacji zakresu prowadzonych analiz rynkowych.

Aby zaprzyjaźnić się z badaniami rynku trzeba sobie przypomnieć / przyswoić jedną prawidłowość, a mianowicie to, że każda organizacja działa w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu (bliższym i dalszym), które na nią wpływa i na które ona sama wywiera wpływ.  Wiedząc to, nie ma mowy o tym, aby badania rynku były jednorazowym działaniem, a jednocześnie bardziej klarowne staje się ich znaczenie w procesie poznawania otoczenia, które może zaskoczyć niejednego przedsiębiorcę gwałtownymi zmianami różnych uwarunkowań.

Badania rynku pozwalają bliżej zapoznać się z danymi na temat:

• podaży danego produktu i/lub usługi,
• popytu na konkretny produkt i/lub usługę zgłaszanego przez klientów,
• poziomu cen produktów i/lub usług.

Aby poznać te parametry sięgamy po szczegółowe informacje na temat:

• klientów – kim są, ilu ich jest, jakimi dochodami dysponują, gdzie się znajdują i co najważniejsze, jakie są ich potrzeby,
• konkurentów – konkretne firmy, ich oferta, obowiązujący u nich poziom cen i inne cechy wyróżniające ofertę,
• trendów ekonomicznych, technologicznych, społeczno-kulturowych i innych dotyczących otoczenia dalszego organizacji.

Wyżej wymienione informacje pozwalają poznać stan aktualny, a także opracować prognozy na przyszłość.

Skąd czerpać informacje na potrzeby analiz rynkowych?

Zasadniczo sięgamy po dwa źródła: pierwotne (informacje zgromadzone bezpośrednio od klientów, konkurentów itp.) oraz wtórne (informacje zgromadzone wcześniej przez inne podmioty, a opublikowane i dostępne w różnych opracowaniach). Warto zacząć od badań „zza biurka”, które koncentrują się na danych wtórnych. Są to: raporty branżowe, czasopisma, roczniki statystyczne, portale tematyczne, opublikowane wyniki badań naukowych. Jeśli analiza tych informacji okaże się wystarczająca, możemy na tym poprzestać. Jednak chcąc szczególnie doskonalić produkty czy usługi oferowane przez firmę, warto poczynić wysiłki w kierunku pozyskania np. opinii ze strony klientów, zachowań konkurencji itp.

Metodyka badań rynku

Badania rynku realizowane są bardzo różnymi metodami i technikami. Należy zaliczyć do nich studia literaturowe, analizę dokumentacji, techniki socjologiczne (wywiad, ankieta), obserwację oraz specyficzną jej odmianę tj. badania eksperymentalne.

Projektowanie badań, a następnie gromadzenie danych, ich analiza i wnioskowanie są standardowymi etapami w każdym postępowaniu badawczym. To co jest charakterystyczne dla badań rynku wiąże się najczęściej z dużą ilością rozproszonych informacji oraz bardzo często trudnością dotarcia do źródeł informacji.

Przedsięwzięcie, jakim są badania rynku, można delegować firmom zewnętrznym takim, jak Innoresearch. Realizują one szeroki wachlarz usług badawczych, dzięki czemu przedsiębiorcy nie muszą sami przygotowywać analiz, a zaoszczędzony czas mogą przeznaczyć na rozwijanie swoich biznesów. Duże przedsiębiorstwa o rozbudowanej strukturze najczęściej mają w swoich szeregach specjalistów marketingowców, którzy zajmują się analizami rynku. Jednak nawet i oni czasem szukają wsparcia ze strony zewnętrznych ekspertów, którzy mają doświadczenie w badaniu różnych rynków czy sektorów. Stąd też współpraca z firmami outsourcingowymi może być podyktowana różnymi okolicznościami i nie ogranicza się do wybranego typu przedsiębiorstw.

Korzyści płynące z badania rynku

Zrozumienie potrzeb klienta, prognozy trendów, lepsze poznanie branży, w której działa przedsiębiorstwo - to jedne z wielu korzyści, jakie dają badania rynku. Można powiedzieć, że są one kluczowe dla przygotowania strategii powstania i rozwoju każdej firmy. Aby badania przynosiły korzyści, należy pamiętać o ich indywidualizacji pod kątem profilu działalności, rynku docelowego oraz kierowanej na niego oferty.

Odpowiednie decyzje oraz powstające w oparciu o nie strategie i plany operacyjne są ważnymi składowymi sukcesu w biznesie. Dla tych z kolei warunkiem koniecznym są odpowiednio opracowane informacje pochodzące z badań rynkowych. Do licznych korzyści płynących z regularnych i prawidłowo realizowanych badań należy zaliczyć zatem skuteczne odpowiadanie na potrzeby klientów, szybkie reagowanie na działania konkurencji, radzenie sobie ze zmianami w gospodarce, przewidywanie tychże zmian i lepsze adaptowanie do nich. Nakłady poniesione na badania rynku trzeba traktować w kategoriach inwestycji, która się zwraca w postaci przyrostu wiedzy o otoczeniu firmy, umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami rynkowymi, a także efektów ekonomicznych (przychody, zadowolenie klientów, pozytywny wizerunek firmy).