Do czego służy system wykrywania gazów?

Stosowanie urządzeń wczesnego wykrywania i ostrzegania o powstałym zagrożeniu jest częścią planu bezpieczeństwa każdego zakładu. Stąd konieczność wykorzystania odpowiedniego i niezawodnego systemu detekcji gazu i płomienia. System wykrywania gazów, znany również jako detektor gazów, to urządzenie zwiększające bezpieczeństwo nie tylko w miejscach pracy i zakładach, ale również w domach mieszkalnych. Warto znać zasady doboru i lokalizacji systemu detekcji w konkretnym obiekcie.

Jak działa system wykrywania gazów?

Detektory gazów powinny znajdować się wszędzie tam, gdzie istnieje prawdopodobieństwo zagrożenia związanego z obecnością gazu. System wykrywania gazów to nic innego jak detektor cząstek naładowanych. Gdy przez gaz przechodzi cząstka naładowana to dochodzi do jego jonizacji – co sprawia, że elektrony odrywają się od atomów. Wyizolowane elektrony wchodzą w kontakt z anodami do których docierają, co powoduje wytworzenie sygnału elektrycznego. Zostaje on zarejestrowany w elektronicznym systemie wykrywania gazów. System w wersji standardowej, wykrywa w otoczeniu przekroczenie kondensacji gazów wybuchowych i uruchamia sygnalizację, informującą o zagrożeniu. Detektor może współpracować z zaworem zamontowanym na instalacji gazowej, dopływ gazu wyłączany jest wówczas automatycznie. Jest to tzw. zintegrowany system zabezpieczeń gazowych.

Rodzaje detektorów gazowych

Na rynku można dostać wiele różnych rodzajów detektorów. Różnią się one głównie możliwością dokonania pomiarów cząsteczek o różnych własnościach. W najczęściej dostępnych detektorach możliwe jest dokonanie pomiarów strat energii w gazie, toru lotu, całkowitego strumienia i pędu. Najprostszym detektorem gazowym jest komora jonizacyjna. Całkowity ładunek wytworzony przez cząstkę pierwotną dociera do anody i jest rejestrowany jako sygnał elektryczny. Kolejnym detektorem jest licznik proporcjonalny. Anodę stanowi w nim cienki drut. Elektrony zbliżając się do drutu zyskują energię umożliwiającą jonizację kolejnych atomów. Proces jest lawinowy. Licznik Geigera jest zbudowany podobnie do licznika proporcjonalnego. Jednak napięcie na drucie anodowym jest w nim wyższe, tak, że każda cząstka powoduje wyładowanie elektryczne między anodą a katodą. GEM to detektor gazowy, w którym anoda i katoda są przewodzącymi płytami oddzielonymi płytą nieprzewodzącą. W płytach tych są małe dziurki, w których następuje bardzo silne wzmocnienie gazowe.

Stacjonarne systemy detekcji gazu mają za zadanie zainicjowanie alarmu i ostrzeżenie użytkowników obiektu o istniejącym zagrożeniu. Dlatego tak ważne jest prawidłowe zaprojektowanie takiego systemu, by zapewniał on odpowiedni poziom ochrony, proporcjonalny do poziomu ryzyka i dostępnych zasobów.