Do kogo skierowane są badania psychotechniczne?

Sprawność psychofizyczna jest wymagana na każdym stanowisku pracy. Nie każdy pracownik podlega badaniom ją oceniającym. Są jednak zawody, w których – zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1996 roku, wykonuje się badania sprawności psychologicznej pracownika albo kandydata na pracownika. W określonych zawodach bowiem przeprowadzenie badań psychologicznych jest obowiązkowe.

Badania psychotechnicznie nie tylko dla kierowców

Do grupy zawodów z obowiązkiem wykonania badań psychotechnicznych należą zarówno przedstawiciele grup wykonujących pracę fizyczną, jak i umysłową. Badania i testy psychologiczne oceniające sprawność psychiczną i zdolność do obsługi maszyn (specjalistycznego sprzętu budowlanego), prowadzenia pojazdów (kierowcy zawodowi, pojazdów służbowych i  uprzywilejowanych, instruktorzy i egzaminatorzy nauki jazdy), wykonywania niektórych prac (np. prac na dużej wysokości). To również strażnicy gminni lub miejscy, policjanci, sędziowie, komornicy, syndycy, a nawet kuratorzy sądowi. Badaniom psychotechnicznym należy poddać się również po utracie prawa jazdy z powodu przekroczenia dopuszczalnej liczby punktów karnych bądź z powodu jazdy pod wpływem alkoholu.  Na badania kieruje zakład pracy, lekarz lub policja, w zależności od powodu, dla którego badania są wymagane.

Przykładowe badanie

Badania składają się z kilku testów oceniających osobowość, koncentrację, sprawność intelektualną, spostrzegawczość i szybkość podejmowania decyzji. Przebieg badania uzależnione jest od zawodu wykonywanego przez danego pracownika lub kandydata na to stanowisko, jego stanu zdrowia, ogólnego samopoczucia i wieku. Badanie kierowcy obejmuje kilka etapów: testy pisemne oraz badania wykonywane za pomocą aparatury. Sprawdza ono dokładność, szybkość spostrzegania, zdolność koncentracji uwagi, widzenie głębi, widzenie w mroku czy tzw. koordynację wzrokowo-ruchową kierowcy. Z osobą badaną rozmawia również psycholog, który wydaje swoją opinię na temat pacjenta i omawia przy nim otrzymane wyniki. Częstotliwość badań psychologicznych jest określona w prawie. Na przykład kierowcy do 60. roku życia wykonują je co 5 lat; po 60. Roku życie co 30 miesięcy. Egzaminatorzy, instruktorzy, tramwajarze oraz kierowcy pojazdów uprzywilejowanych muszą powtarzać badania co 5 lat do 65. roku życia, następnie raz do roku. Częstotliwość badań psychotechnicznych może być też uzależniona od lekarza medycyny pracy, który kieruje pracowników na konsultację psychologiczną.

Jak się przygotować do badania?

Przede wszystkim należy się wyspać i wypocząć. Dzień przed badaniem nie spożywać środków psychoaktywnych oraz alkoholu. Niezbędny będzie dokument tożsamości ze zdjęciem, kierowcy muszą przedstawić dotychczasowe prawo jazdy. Jeśli badany nosi okulary lub soczewki, koniecznie musi je ze sobą zabrać.