Tłumaczenia ustne, jako istotny aspekt pracy tłumacza

Praca tłumacza to niezwykle obszerna dziedzina, w której wydzielić można dwa podstawowe nurty, odmienne ze względu na formę przekazu, obejmujące tłumaczenia pisemne oraz tłumaczenia ustne. I choć wydawać by się mogło, że to przekłady pisane wiodą prym w szeroko pojętych zadaniach osób zawodowo zajmujących się tłumaczeniami, to jednak nie mniej ważne, a niekiedy jedyne możliwe rozwiązanie stanowią tłumaczenia ustne.

Tłumaczenia ustne i jego oblicza

Asysta językowa profesjonalnego tłumacza ustnego, takiego jak Magdalena Tokarska tłumacz przysięgły jęz. francuskiego, to sytuacja, która we współczesnym świecie spotykana jest przy różnego rodzaju okazjach, zarówno prywatnych, jak i biznesowych, bądź też urzędowych. W przeciwieństwie do tłumaczeń pisemnych zadaniem tłumacza ustnego jest umożliwienie i ułatwienie danej komunikacji w czasie rzeczywistym, pomiędzy dwiema stronami władającymi odmiennymi językami. Profesjonalny tłumacz musi więc wykazać się nie tylko odpowiednią wiedzą branżową, ale również i sporym refleksem. Niezbędna jest w tym przypadku niemała wiedza dotycząca kultury kraju języka źródłowego i docelowego oraz biegła znajomość obu języków, tak by możliwe było tłumaczenie w obydwu kierunkach. Warto przy tym pamiętać, że w przypadku przekładów ustnych można wyróżnić kilka odmiennych rodzajów tłumaczeń. Zaliczyć do nich należy:

• tłumaczenia konsekutywne, nazywane również następczymi - kiedy to tłumacz rozpoczyna przekład dopiero, gdy prelegent skończy konkretny fragment swojej wypowiedzi. Niezwykle istotne jest, że wykonując tego typu zadanie tłumacz musi zapamiętać jak najwięcej z przekazanych informacji – w przeciwnym razie przekład będzie niepełny. Narzędziami wspomagającymi jego pracę są zazwyczaj jedynie kartka i długopis, które umożliwiają posiłkowanie się spisanymi odręcznie notatkami,
• tłumaczenia symultaniczne – dość obciążające oraz wymagające od osób dokonujących przekładu sporych umiejętności i refleksu. Wynika to z faktu, że proces tego typu tłumaczenia przebiega równocześnie z wypowiadanymi przez prelegentów kwestiami, tzn. mówca i tłumacz przekazują swoje kwestie niemal w tym samym momencie. Aby uniknąć błędów wynikających ze zmęczenia, a co za tym idzie zapewnić najwyższy poziom jakości przekazu, do tłumaczenia symultanicznego zwykle angażuje się dwoje tłumaczy, którzy wykonują swoje zadanie w specjalnych, dźwiękoszczelnych kabinach,
• tłumaczenie szeptane, tzw. „szeptanka” – stanowi odmianę przekładu symultanicznego, przy czym stosuje się je gdy tylko kilka osób na całą grupę nie mówi językiem mówcy. W takim przypadku tłumacz przekłada wybranym osobom wypowiedzi mówcy na bieżąco, szeptem,
• tłumaczenie aVista – gdzie tłumacz zobowiązany jest do przekładu tekstu na mowę (np. odczytanie aktu notarialnego). Bardzo często treść, którą specjalista od tłumaczeń przekłada, nie jest mu wcześniej znana,
• tłumaczenia liaison – stanowiące odmianę przekładów konsekutywnych, przy czym zazwyczaj w tym przypadku treści wypowiadane są zdanie po zdaniu z przerwą na tłumaczenie. Tego typu przekład wykorzystywany jest bardzo często w sytuacjach oficjalnych w dyplomacji najwyższego szczebla.

Tłumaczenia ustne urzędowe czy zwykłe

Podobnie jak w przypadku przekładów pisemnych, tak i przy tłumaczeniach ustnych mamy do czynienia z tłumaczeniami zwykłymi i przysięgłymi. Przekłady ustne zwykłe, czyli takie które nie pociągają za sobą skutków prawnych, wykorzystywane są przy wielu okazjach o zróżnicowanym charakterze, jak choćby przy spotkaniach biznesowych, konferencjach, szkoleniach, a także w szeroko pojętej polityce i dyplomacji. Nieco inaczej ma się sprawa w przypadku przekładów ustnych przysięgłych, kiedy to tłumaczona jest komunikacja ustna o charakterze urzędowym. Przykładem sytuacji gdy niezbędne jest skorzystanie z tego typu usług może być zarówno zawarcie związku małżeńskiego z obcokrajowcem (nie mówiącym po polsku) w urzędzie stanu cywilnego, jak i odczytywanie aktu notarialnego, jeśli np. jeden ze współwłaścicieli nieruchomości nie mówi w naszym ojczystym języku, a także gdy mamy do czynienia z przesłuchaniami oraz zeznaniami obcokrajowców w sądzie.

Praca tłumacza to fach wymagający odpowiednich predyspozycji oraz nieustannego podnoszenia swoich kwalifikacji. Nie da się jednak ukryć, że bez względu na to czy naszą specjalnością będzie tłumaczenie z języka francuskiego, angielskiego, niemieckiego lub innego, to zawód ten niewątpliwie otworzy przed nami szereg różnorodnych możliwości rozwoju kariery zawodowej oraz da wiele satysfakcji.