Różnica między kalibracją a strojeniem przyrządów pomiarowych

Wzorcowanie, zwane również kalibracją to podstawowa usługa świadczona przez laboratoria metrologiczne. Pojęcie to dość często bywa mylone ze strojeniem, nazywanym także adiustacją. Powoduje to liczne nieporozumienia podczas komunikacji przedsiębiorców ze specjalistami. Czym więc różnią się od siebie te dwie czynności?

Metody wpływania na narzędzie pomiarowe

Istnieją zasadnicze różnice pomiędzy obiema metodami wpływania na narzędzie pomiarowe. Tak prezentują się skrócone definicje obu czynności:

• Kalibracja (wzorcowanie) - operacja, której celem jest ustalenie wartości wskazywanych przez narzędzie wzorcowe w kontekście wartości występujących na wzorcu miar.
• Strojenie (adiustacja) - czynność, która ma za zadanie przywrócić narzędzie pomiarowe do stanu zgodności technicznej określonej przez producenta. Strojenie może również określić dokładność pomiarową z ujętym przez siebie błędem akceptowalnym.

W dalszej części artykułu zostaną wyjaśnione w bardziej szczegółowy sposób poszczególne rodzaje operacji wykonywanych na urządzeniach pomiarowych. Profesjonalne wzorcowanie narzędzi pomiarowych jest wykonywane w Zakładzie Badań i Rozwoju Kalibrux Mysłowice. Firma podejmuje się również zleceń związanych z badaniem cech fizycznych wyrobów, jak również prowadzeniem doradztwa oraz szkoleń specjalistycznych.

Wzorcowanie

Kalibracja stanowi grupę działań mających na celu ustalenie relacji między parametrem mierzonym a wskazywanym przez dane narzędzie pomiarowe. Wartości te są porównywane z wielkościami fizycznymi będącymi wzorcem jednostki miary. Kalibracja aparatury używanej do realizowania pomiarów elektrycznych, termicznych, świetlnych czy dźwięku musi być opatrzone świadectwem wzorcowania. Dokument ten stanowi potwierdzenie dokładności przeprowadzonej czynności wzorcowania i gwarantuje pełną sprawność pomiarową urządzenia.

W tym miejscu warto podkreślić, iż wzorcowanie stanowi stwierdzenie aktualnego stanu kalibrowanego urządzenia. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości we wskazaniach narzędzia proces ten nie zakłada dodatkowych czynności celem naprawy.

Strojenie

Adiustacja jest metodą nieco odmienną niż wzorcowanie. Polega na określeniu relacji między wykazywaną a zmierzoną wartością narzędzia pomiarowego. Punktem odniesienia dla osoby przeprowadzającej strojenie są wartości fizyczne obecne na wzorcu jednostki miary. W przeciwieństwie do wzorcowania, które nie zakłada regulacje parametrów mocno odbiegających od normy, adiustacja realizuje tego typu czynności. To czy strojenie jest możliwe do przeprowadzenia jest zależne od sposobu dostosowania parametrów przyrządu założonego przez producenta. Nowoczesne narzędzia kontrolno-pomiarowe z reguły są regulowane w sposób cyfrowy. Wystarczy do tego celu użyć komputera, który posiada odpowiednie oprogramowanie i interfejs.

Kalibracja narzędzi pomiarowych - komu zlecić?

Wzorcowanie jest rodzajem czynności wykonywanych dość często w zakładach metrologicznych. Wynik tego procesu nie może posiadać błędnych wyników, gdyż wówczas kalibrację uznaje się za nieprawidłową. Chcąc poddać urządzenia pomiarowe wzorcowaniu należy udać się do profesjonalnego laboratorium metrologicznego. Doświadczeni specjaliści są w stanie przeprowadzić w sposób prawidłowy wszelkie czynności konieczne do kalibracji przyrządów.