Różnica między hartowaniem a odpuszczaniem stali

Zarówno hartowanie, jak i odpuszczanie stali to rodzaje obróbki cieplnej. Pod tym pojęciem należy rozumieć zespół indywidualnie i właściwie dobranych zabiegów termicznych, które pozwalają dokonać zmian właściwości stali poprzez zmianę jej struktury w stanie stałym, w wyniku zmian temperatury, jak i czasu. Czym dokładniej są wspomniane procesy? Czym się między sobą różnią? Wyjaśniamy.

Hartowanie

Specjaliści z firmy Głowacki i S-ka wyjaśniają, że hartowanie to obróbka cieplna polegająca na nagrzaniu materiału do konkretnej temperatury, zwanej temperaturą hartowania, i przetrzymaniu go w niej przez określony czas, a następnie schłodzeniu. Proces ten doprowadza do naprężeń w materiale, które z kolei odpowiadają za wzrost właściwości wytrzymałościowych, takich jak twardość, wytrzymałość, plastyczność, sprężystość oraz odporność na ścieranie. To właśnie uzyskanie pożądanej twardości jest głównym celem zabiegu. Prawidłowe przeprowadzenie czynności wymaga każdorazowo indywidualnego dopasowania odpowiednich warunków jego przeprowadzenia. W przypadku niewłaściwej konfiguracji parametrów hartowany materiał może ulec częściowemu bądź całkowitemu zniszczeniu. Konieczne jest określenie idealnej temperatury, szybkości nagrzewania surowca, czasu jego przetrzymania i szybkości chłodzenia. Ustalenie wspomnianych informacji jest niezbędne do zastosowania właściwego rodzaju hartowania. Wyróżniamy hartowanie: zwykłe, stopniowe, izotermiczne i powierzchniowe.

Odpuszczanie

Odpuszczanie to poddanie grzaniu uprzednio zahartowanego materiału w celu obniżenia jego stopnia metastabilności struktury, zmiany struktury i własności. Procesy te pozwalają zbliżyć jego właściwości do pierwotnych. Warto dodać, że czynność ta pozwala niemal całkowicie usunąć korzyści powstałe w wyniku hartowania, a więc maksymalną twardość, niską ciągliwość, wysoki stan naprężeń wewnętrznych i podatność na samoistne pękanie. Głównym celem omawianej obróbki termicznej jest zmniejszenie twardości i zwiększenie ciągliwości surowca. Warto również wspomnieć, że dobrze doprane parametry odpuszczania, tj. czas i temperatura, pozwalają dostosować obrabiany materiał do oczekiwań wynikających z jego planowanego zastosowania. W zależności od stosowanej temperatury wyróżnić możemy odpuszczanie niskie, średnie i wysokie. Temperatura może sięgać od 160°C do nawet 500°C. Proces ten jest przeprowadzany w specjalnie przygotowanych piecach, które mogą być wyposażone w opcję gazu ochronnego. Jego obecność pozwala zapobiec utlenieniu się powierzchni w trakcie obróbki. Stosuje się go głównie w wysokich temperaturach.