Jak właściwie użytkować akumulator w wózku widłowym?

Właściwe użytkowanie akumulatora w wózku widłowym może znacznie przedłużyć jego żywotność. Błędy eksploatacyjne prowadzą do poważnych awarii, a często sprawiają też, że konieczna staje się wymiana baterii trakcyjnej na nową. Zważywszy na wysokie koszty takiej operacji, warto poznać i stosować podstawowe zasady bezpiecznej eksploatacji akumulatorów. 

Niezależnie od typu i pojemności baterii trakcyjnej do wózka widłowego, główna zasada poprawnego użytkowania jest i zawsze pozostanie niezmienna:

Akumulator powinien być eksploatowany zgodnie z zaleceniami producenta – mówi specjalista z firmy Nikoalex: – Niedopuszczalne jest dokonywanie jakichkolwiek operacji związanych z naprawą czy modyfikacjami konstrukcji baterii, które nie zostały przewidziane i dopuszczone przez producenta. Zlekceważenie tych zasad zazwyczaj kończy się uszkodzeniem lub kompletną dewastacją akumulatora, a czasem może też stworzyć zagrożenie dla maszyny i jej operatora.

Poza szczegółowymi zaleceniami producenta, obowiązują ogólne zasady poprawnej eksploatacji, które sprawdzają się w przypadku większości dostępnych na rynku akumulatorów do wózków widłowych.

Jak przedłużyć żywotność baterii trakcyjnej kwasowo-ołowiowej?

Większość elektrycznych wózków widłowych zasilana jest przy użyciu akumulatorów kwasowo-ołowiowych. W zależności od modelu i producenta ich żywotność nominalna waha się w przedziale 1200-1500 cykli, co powinno wystarczyć nawet na 6 lat pracy (w systemie jednozmianowym). Błędy w użytkowaniu mogą skrócić ten czas do 3-4 lat. Aby maksymalnie wykorzystać czas użytkowania baterii kwasowej należy stosować następujące zasady: 

• regularne uzupełnianie elektrolitu – w trakcie pracy bateria nagrzewa się, co powoduje odparowywanie wody z elektrolitu, w wyniku czego należy regularnie kontrolować poziom elektrolitu i uzupełniać w miarę potrzeby wodą destylowaną (np. przy pracy w cyklu jednozmianowym 8-godzinnym przynajmniej raz w tygodniu), 
• ładowanie do pełnej pojemności – przy ładowaniu niezwykle ważne jest dobranie właściwego prostownika, odpowiedniego napięcia prądu i czasu ładowania, które nie powinno być przerywane przed naładowaniem do pełnej pojemności (równie szkodliwe jak niedoładowywanie jest przeładowanie akumulatora) – należy unikać użytkowania gorącego akumulatora bezpośrednio po zakończeniu procesu ładowania (prowadzi to do szybszego zasiarczania), 
• właściwe rozładowywanie – baterii kwasowo-ołowiowej nie można nigdy całkowicie rozładowywać, nawet wtedy, gdy nie jest używana – należy też unikać prądów rozładowań przekraczających wartości nominalne, co ma miejsce np. przy jednoczesnym rozpędzaniu wózka i unoszeniu ładunku (efektem jest przegrzewanie baterii, które prowadzi do powstawania naprężeń w konstrukcji płyt i wypadania masy czynnej),  
• unikanie wstrząsów i oddziaływań mechanicznych – nadmierne drgania czy uderzenia bardzo niekorzystnie wpływają na żywotność baterii trakcyjnej,
• odpowiednia temperatura użytkowania – wysokie temperatury, przekraczające 30°C, powodują zwiększone odparowywanie elektrolitu, co sprzyja pogłębianiu korozji płyt, 
• bieżące przeglądy i konserwacja – ważne jest, żeby w porę wychwycić np. awarie poszczególnych cel, kontrolować na bieżąco stan kabli i wtyczek oraz usuwać wycieki elektrolitu. 
  

Należy pamiętać, że nominalna liczba cykli akumulatora podawana jest w oparciu o testy, które były prowadzone w warunkach laboratoryjnych, czyli przy idealnym dopasowaniu wszystkich parametrów środowiskowych, przy precyzyjnie dobranych (za każdym razem tak samo) parametrach ładowania i rozładowywania. Inaczej przebiega eksploatacja w tracie normalnego użytkowania baterii. Nie zmienia to faktu, że nawet zachowanie podstawowych zasad poprawnej eksploatacji jest w stanie znacznie przedłużyć czas życia akumulatora.

Bezobsługowe żelowe i litowo-jonowe akumulatory do wózków widłowych

Odmianą akumulatora kwasowo-ołowiowego jest akumulator żelowy, w którym zamiast płynnego elektrolitu zastosowano formę półpłynną, powstałą w wyniku połączenia kwasu siarkowego z krzemionką. Dwie podstawowe zalety tego rozwiązania to odporność na odchylanie od pionu (elektrolit nie wylewa się) i brak konieczności uzupełniania elektrolitu (żel nie paruje). Ponadto akumulatory żelowe są odporniejsze na oddziaływania mechaniczne. 

Wielu producentów wprowadza do oferty wózki, w których źródłem zasilania są akumulatory litowo-jonowe. Dobrym przykładem takiego rozwiązania są wózki paletowe Hangcha Serii A. Nowa generacja maszyn została wyposażona w faktycznie bezobsługowe akumulatory, umożliwiające ładowanie bez wyjmowania z wózka. Przy bardzo krótkich czasach ładowania, akumulator litowo-jonowy wytrzymuje około 1200 cykli, co jest wartością porównywalną do tradycyjnych baterii kwasowych. Na jednym ładowaniu możliwa jest nieprzerwana praca przez około 6 godzin.

Nie ulega wątpliwości, że producenci wózków elektrycznych będą coraz powszechniej przestawiali się na zastosowanie akumulatorów bezobsługowych – łatwiejszych, mniej kłopotliwych i czystych w eksploatacji. Czy wybór padnie ostatecznie na baterie litowo-jonowe – tego dowiemy się w najbliższych latach. Być może rywalizację wygra udoskonalana intensywnie technologia superkondensatorów (super capacitors). To źródło zasilania odznacza się ogromną pojemnością elektryczną, błyskawicznym czasem ładowania i trwałością, a na dodatek jest bezpieczne i całkowicie bezobsługowe.