Co to znaczy, że robot jest trzyosiowy?

Przy zakupie robota do firmy zawsze pojawia się pytanie: ile osi powinno mieć takie urządzanie? Na rynku istnieją bowiem produkty o rożnych parametrach. Tymczasem wystarczy poznać zasadę działania robotów, by móc świadomie dobrać odpowiedni typ konstrukcji do potrzeb swojego przedsiębiorstwa. Co oznacza, że robot ma trzy osie?

W jaki sposób przebiega jego praca?

Wiedza podstawowa: osie w robotach

Zrozumienie charakterystyki robota trzyosiowego musi być poprzedzone zapoznaniem się z podstawowymi informacjami na temat osi. Liczba osi robota odnosi się w sposób bezpośredni do płaszczyzn, w których urządzenie może wykonać ruch manipulatorem. Te płaszczyzny nazywane są niekiedy „stopniami swobody”.

Jeśli dany robot ma trzy stopnie swobody, oznacza to, że może on operować w płaszczyznach X-Y-Z, ale nie jest w stanie obracać się wokół osi pionowej ani pochylać się.

Im większa jest liczba stopni swobody, tym większą możliwość docierania do ilości punktów w przestrzeni wokół siebie ma robot. Jest to wartość proporcjonalna (3 stopnie swobody = 3 osie).

Rozpoznawanie typów osi

Skoro już wiadomo, czym są osie w robotach i w jaki sposób pracują, równie istotna będzie wiedza na temat rozpoznania liczby osi danego robota. Czy rzeczywiście ma się do czynienia z robotem trzyosiowym? Na pierwszy rzut oka nie zawsze wiadomo, jakie urządzenie ma się przed oczami.

Rozpoznanie należy zacząć od policzenia ilości silników. Niestety, często są one zabudowane i tak połączone z ramą, że dostrzeżenie ich może być bardzo trudne. Natomiast trzeba mieć na uwadze, że często są one zasłonięte pokrywami z widocznymi śrubami (jest to wskazówka dla serwisanta), więc można po prostu sugerować się liczbą pokryw.

Charakterystyka robotów trzyosiowych

Roboty trzyosiowe umożliwiają poruszanie się manipulatora w trzech osiach. Wszystko odbywa się natomiast przy użyciu trzech odrębnych silników. To między innymi z tego względu urządzenia tego typu można przyrównać do drukarki 3D lub frezarki CNC.

Jak tłumaczy ekspert z firmy DARSTA:

Takie roboty, zwane także kartezjańskimi lub scara, wykorzystuje się w łatwych operacjach typu pick-and-place – wszędzie tam, gdzie nie dochodzi do obracania się detali, natomiast różnica między pozycją początkową i końcową zachodzi jedynie na płaszczyźnie X-Y.

Przykładowym robotem trzyosiowym przemieszczającym przedmioty na sposób opisany wyżej, jest żuraw stoczniowy.

O czym trzeba pamiętać, wybierając robota?

Jeśli planowane jest wdrożenie skomplikowanego działania z udziałem robota, należy domyślnie zakładać wybór układu o większej ilości osi.

Niezwykle ważne jest również to, by dobrać urządzenie do sprecyzowanych wymagań sprzętowych danego przedsiębiorstwa. Jest to istotne dlatego, że niemal niemożliwe będzie późniejsze rozbudowanie robota o kolejne osie. Urządzenia te są przystosowane tylko do wykonywania pracy zgodnej z liczbą swoich pierwotnych stopni swobody.