Czym są dewocjonalia? Co do nich zaliczamy?

Dla osób wierzących posługiwanie się dewocjonaliami, czyli np. różańcem, jest czymś oczywistym. Także osoby niezwiązane z Kościołem, lecz szanujące tradycję, z okazji uroczystości takich jak komunia św. czy ślub, kupują w prezencie ilustrowane egzemplarze Biblii czy religijną biżuterię. Warto zastanowić się jakie przedmioty zaliczamy do dewocjonaliów i jaką rolę pełnią?

Dewocja, czyli osobista pobożność

W czasach współczesnych, określenie kogoś (najczęściej kobiety), mianem dewotki ma wydźwięk pejoratywny. Budzi skojarzenia z przesadną, płytką religijnością. Jednak czy słusznie?

Tradycyjne rozumienie słowa dewocja określa osobistą, głęboko zaangażowaną postawę religijną. Dewocjonalia zaś to przedmioty, które ułatwiają przeżywanie i wyrażanie swojej pobożności.

Osoby wierzące używają ich jako pomocy w modlitwie, w nieustannym pamiętaniu o Bogu czy sposobu, aby uczcić ulubionych Świętych. Natomiast osoby niewierzące, zachowując prawo do własnego światopoglądu, spełniają wymogi ludzkiej kultury, gdy z szacunkiem podchodzą zarówno do osób zaangażowanych religijnie, jak i używanych przez nich przedmiotów kultu religijnego.

Oferta naszego sklepu przeznaczona jest dla ludzi pragnących rozwijać i wyrażać swoją wiarę, ale także dla kogoś, kto z szacunku wobec wiary swoich bliskich czy znajomych, szuka okolicznościowego prezentu: z okazji świąt, pierwszej komunii, ślubu – stwierdza przedstawicielka sklepu z artykułami religijnymi Upominek z Paczkowa. – Mamy też szeroki wybór podręczników do nauki religii, również takich, które trudno kupić gdzie indziej. Staramy się promować kulturę naszego regionu, zwanego polskim Carcassone, więc oferujemy bogaty asortyment pamiątek regionalnych.

Jaką rolę pełnią dewocjonalia?

Jak wspomnieliśmy, dewocjonalia służą pomocą w osobistym życiu wiarą. Pełnią też ważną rolę we wspólnotowym życiu Kościoła, związanym z liturgią mszy św. czy nabożeństwami okolicznościowymi.

Warto uświadomić sobie swoisty fenomen dewocjonaliów – są to przedmioty nie tyle przeznaczone do oglądania i podziwiania, ile do nawiązywania osobistej relacji z Bogiem (Trójcą Św.), Maryją czy Świętymi. Oczywiście, zabytkowe i współczesne dewocjonalia mogą być dziełami sztuki. Jednak nie w walorach artystycznych leży cenność dewocjonaliów. Nawet lichy artystycznie obrazek, niczym niewyróżniający się krzyż czy różaniec, z powodzeniem może pełnić swoją rolę. Siła dewocjonaliów leży w tym, że w przekonaniu osób wierzących, uobecniają one tych, których przedstawiają. Można dysponować prostym, papierowym obrazkiem przedstawiającym Anioła Stróża i dzięki temu rozwijać więź ze swoim Anielskim Opiekunem. Dlatego każdy, kto czuje, że dla swojej wiary potrzebuje dewocjonaliów, niech sięga po nie z dumą i radością.

Rodzaje dewocjonaliów

Nie istnieje ścisły i powszechnie przyjęty podział dewocjonaliów. Jednak w szerokim asortymencie dewocjonaliów, można wyróżnić kilka grup.

Dewocjonaliami są powszechnie kojarzone symbole religijne oraz przedmioty ułatwiające modlitwę:

• krzyże (do powieszenia na ścianie, postawienia na stole oraz w formie biżuterii),
• różańce (z koralików czy plecione, w formie klasycznej albo „skróconej” – na przegub ręki lub na palec).

·      Dewocjonaliami są książki służące modlitwie i wyrażania czci Bogu:

• Pismo Święte,
• modlitewniki i śpiewniki.

·      To również obrazy i wizerunki przedstawiające sceny z życia Jezusa, Apostołów oraz Świętych:

• malowane na płótnie,
• haftowane,
• w postaci reprodukcji lub małych, papierowych obrazków, takich jak zazwyczaj rozdawane są podczas wizyty duszpasterskiej w okresie Bożego Narodzenia, popularnie zwanej kolędą.

·      Są nimi również inne formy przedstawiania Chrystusa, Maryi czy Świętych:

• figurki,
• medaliki.

·      Dewocjonaliami, być może najmniej kojarzonymi z tą nazwą, są także przedmioty potrzebne do sprawowania liturgii, np.:

•  krzyż ołtarzowy,
• świece i obrusy ołtarzowe,
• bielizna kielichowa,
•  ampułki na wino i wodę.

·   Do dewocjonaliów można zaliczyć także różnego rodzaju pamiątki religijne, które z powodzeniem mogą przypominać wiernym o życiu duchowym:

•  okolicznościowe kartki z cytatami biblijnymi,
•  zakładki do książek,
• breloczki, które można przyczepić do kluczy,
• ozdobne magnesy na lodówkę,
•  świece okolicznościowe,
• ozdoby świąteczne z okazji Bożego Narodzenia i Wielkanocy.