Zawór bezpieczeństwa, czyli ochrona instalacji przed wzrostem ciśnienia

Instalacje ciśnieniowe odgrywają bardzo istotną rolę w zaopatrywaniu obiektów, zarówno przemysłowych, jak i mieszkalnych. Prostym przykładem takiego systemu jest instalacja wodna obecna w każdym domu. Panujące w ich wnętrzu wysokie ciśnienie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego układu, ale również stanowi dla niego potencjalne zagrożenie. Dlatego też każda instalacja powinna być wyposażona w zawór bezpieczeństwa.

Czym jest zawór bezpieczeństwa?

Zawór bezpieczeństwa to element instalacji ciśnieniowych, którego zadaniem jest chronienie pozostałych elementów armatury przed uszkodzeniem w wyniku nadmiernego skoku ciśnienia.

Każda instalacja ma wyznaczony zakres ciśnień, w jakich może pracować z optymalną wydajnością – mówi przedstawiciel firmy Tro-Instal – Jeśli ciśnienie w instalacji nawet na krótką chwilę wzrośnie ponad maksymalny, dopuszczalny pułap, może to doprowadzić do zniszczenia całego układu lub jego najsłabszych elementów takich jak zawory regulujące czy filtry. Zawór bezpieczeństwa skonstruowany jest w taki sposób, by mógł samoczynnie otworzyć się w momencie, w których dochodzi do przekroczenia maksymalnego ciśnienia w instalacji. Dzięki temu ciśnienie zostaje obniżone do wymaganych wartości.

Jak działa zawór bezpieczeństwa?

Istnieje kilka różnych mechanizmów działania zaworów bezpieczeństwa, jednak najpowszechniej stosowanym rozwiązaniem jest zawór wyposażony w sprężynę, której naprężenie jest dostosowane do wartości ciśnienia panujące w instalacji. W momencie, kiedy ciśnienie zrówna się z siłą naprężenia sprężyny, zawór zaczyna się otwierać i otwiera się tym bardziej, im wyższe są skoki ciśnienia. Przez otwarty zawór z kolei uwolnione zostaje medium krążące w instalacji, na przykład woda czy gaz. W przypadku zbyt wysokiego ciśnienia ważną rolę odgrywa także reduktor ciśnienia.

Dlaczego zawór bezpieczeństwa jest niezbędny?

Otwarcie zaworu bezpieczeństwa to najszybszy i najskuteczniejszy sposób, by w sytuacji awaryjnej obniżyć nadmiernie ciśnienie w instalacji. I chociaż w wyniku tego dochodzi do wycieku medium krążącego w układzie – co jest zjawiskiem niepożądanym – to w ostatecznym rozrachunku minimalizowane są w ten sposób zniszczenia i straty, do których doszłoby, gdyby zbyt wysokie ciśnienie utrzymywało się w instalacji przez dłuższy czas, prowadząc do jej zniszczenia. W wielu instalacjach stosowanych jest więcej niż jeden zawór – ma to na celu uniknięcie zniszczenia instalacji w sytuacji, w której jeden z zaworów nie zadziałał np. z powodu zapieczenia.