Narzędzia skrawające – jakie są i czym się charakteryzują?

W wielu branżach wykorzystywane są rozmaite narzędzia skrawające. Służą one do obróbki ubytkowej, która polega na skrawaniu niewielkich fragmentów obrabianego materiału. Narzędzia skrawające można podzielić m.in. ze względu na sposób obróbki. Wówczas wyróżnia się np. narzynki, gwintowniki, rozwiertaki, piły, frezy, czy wiertła. Czym charakteryzują się wspomniane narzędzia skrawające?

Charakterystyka gwintowników

Jednym z najpopularniejszych narzędzi skrawających są gwintowniki. Gwintownik, który znajduje się w ofercie między innymi firmy Efem z Otrębus w województwie Mazowieckim, jest narzędziem wieloostrzowym i wykorzystywany jest do nacinania wewnętrznych gwintów, np. nakrętek. Swoim wyglądem przypomina śrubę, jednakże posiada skrawające ostrza, które odpowiadają za nacinanie gwintu w otworze, który jest wkręcany. Gwintowniki złożone są z części roboczej, skrawającej oraz uchwytu. W celu zmniejszenia grubości wióra, a także zmniejszeniu naprężenia, które mogłoby powodować złamania gwintownika w otworze, część prowadząca końcówki skrawającej jest w kształcie lekko zbieżnego stożka. Budowa tego narzędzia charakteryzuje się również tym, że wzdłuż części skrawającej są nacięte dwa (lub więcej) rowki, które tworzą ostrza i są odpowiedzialne za odprowadzanie wiórów. Ilość rowków zależna jest od średnicy.

Wśród gwintowników można wyróżnić gwintowniki ręczne oraz gwintowniki maszynowe. Wykorzystując te pierwsze, gwintowanie odbywa się w dwóch lub trzech etapach i odpowiednio są to zdzierak i wykańczak oraz zdzierak, pośredni i wykańczak. Z kolei w gwintownikach maszynowych końcówka skrawająca ma kształt wydłużonego stożka i nacina gwint w jednym przebiegu narzędzia. W ofercie producentów i sprzedawców znajdziemy również gwintowniki przeznaczone do wykonywania gwintów lewozwojnych i prawozwojnych.

Czym są rozwiertaki i narzynki?

Kolejnym powszechnie wykorzystywanym narzędziem skrawającym jest rozwiertak. Urządzenie to stosuje się w końcowej obróbce otworu stożkowego lub walcowego, gdzie wymagana jest wyższa klasa dokładności. Najczęściej wykorzystuje się dwa rodzaje rozwiertaków i są nimi zdzierak i wykańczak. Dzięki nim możliwe jest usunięcie 0,1 - 0,2 mm naddatku. Podobnie jak w przypadku gwintowników, można wyróżnić dwa rodzaje rozwiertaków i są to rozwiertak ręczny i rozwiertak maszynowy. Urządzenia te wyposażone są w parzystą liczbę ostrzy, a najmniejsza ich ilość wynosi 4.

Wśród narzędzi skrawających wyróżnić można jeszcze narzynki. Urządzenia te wykorzystywane są do nacinania gwintów zewnętrznych. Narzynki działają tak samo jak nakrętki, jednakże wyposażone są w nacinające ostrze, które umożliwia wykonanie gwintu na elemencie, na który narzynka jest nakręcana. Odmianą narzynki jest gwintownica. Gwintownica to narzędzie umożliwiające wycinanie gwintów na rurach, a dokładniej mówiąc, na ich zewnętrznych elementach. Gwintownica posiada przestawne ostrza, dzięki czemu możliwe jest gwintowanie rur o rozmaitych średnicach. Narzędzia te są większe od standardowej narzynki, a ich zmienne ostrza powodują, że mogą być one stosowane do różnych rur.