Charakterystyka oznakowania kolejowego

Głównym zadaniem oznakowania kolejowego jest określenie uniwersalnych zasad prowadzenia ruchu kolejowego i szynowego. Znaki oraz wskaźniki mają ułatwić pracę maszynistom, a także osobom kierujących przejazdami. Informacje na temat charakterystyki, i przeznaczenia symboli odnaleźć można w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 2005 r.w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji. Oprócz znajomości podstawowego oznakowania bardzo istotne jest właściwe rozumienie ich znaczenia. Tylko wówczas ruch kolejowy może przebiegać bezkolizyjnie i w pełni sprawnie. Znaki różnią się kształtem, formą sygnalizacji oraz typem podawanej wskazówki. Mogą zarówno ostrzegać maszynistę o potencjalnych przeszkodach, jak również określać kierunek jazdy lub wskazywać dopuszczalną prędkość. Czym cechują się poszczególne rodzaje oznakowania kolejowego?

Podział wskaźników kolejowych – podstawowe informacje

Wskaźniki kolejowe należą do grupy oznaczeń przekazujących polecenia, nakazy oraz inne komunikaty związane z ruchem kolejowym. Ze względu na typ przekazywanych informacji możemy wyróżnić wskaźniki kierunku jazdy, ostrzegania, ograniczenia i zmiany prędkości oraz usytuowania. Ich zadaniem jest przekazanie jasnego komunikatu dotyczącego przeszkód i zmian znajdujących się przed maszynistą. Ponadto, wskaźniki dzielą się na trzy podgrupy. Jakie?

Jak tłumaczy specjalista z firmy Handlowo – Usługowej Vera-  Via zajmującej się produkcją i dystrybucją oznakowania drogowego i kolejowego: Organizacja ruchu kolejowego opiera się na trzech podstawowych grupach wskaźników. Wskaźniki zwrotnicowe pokazują maszyniście kierunek jazdy po zwrotnicy oraz informują o jej ułożeniu. Drugi rodzaj to wskaźniki przekazujące komunikaty na temat sieci trakcyjnej. Przykładowo, określają miejsca, gdzie pojazdy trakcji elektrycznej nie mogą wjechać. Ostatnią grupę stanowią pozostałe wskaźniki różnego typu. Najczęściej mają one postać tablic o określonym wzorze. Ich zadaniem jest między innymi udzielanie ostrzeżeń o przeszkodach.

Do czego służą znaki pociągowe, semafory oraz tarcze?

Oprócz podstawowych wskaźników kolejowych ruch organizowany jest także przez inne znaki. Znaki pociągowe to oznaczenia wykorzystywane na rozjazdach krzyżowych podwójnych. Wyznaczają kierunek jazdy oraz wskazują tor, który powinien zająć maszynista. Równie istotne są tarcze ostrzegawcze. Najczęściej stosowane są tarcze zatrzymania oraz zmiany biegu.

Jednym z najważniejszych źródeł informacji dla maszynisty są tabliczki opisowe umieszczane na semaforach. Semafory to sygnalizatory kolejowe służące do sterowania ruchem kolejowym poprzez przekazywanie wizualnej informacji. Do oznakowania kolejowego zazwyczaj wykorzystywane są barwne światła. Kolorowa sygnalizacja ma przyciągnąć uwagę kierującego.

Jak odczytać symbole umieszczane na wskaźnikach i znakach kolejowych?

Bezpieczny ruch kolejowy może zapewnić jedynie właściwa interpretacja oznaczeń. Warto więc przyjrzeć się kilku przykładom odczytywania symboli. Znak B32b przekazuje komunikat „Stój, rogatka uszkodzona”, natomiast znak B32c nakazuje zatrzymanie spowodowane uszkodzoną sygnalizacją. Często spotykanym wskaźnikiem jest Wz1, który informuje maszynistę o konieczności jazdy na wprost oraz zwrotnicy nastawionej w kierunku prostym.

Szczególnie ważne jest poprawne odczytanie znaków pociągowych stosowanych na rozjazdach krzyżowych podwójnych. Na przykład, wskaźnik Wz5 nakazuje jazdę po prostej w prawo. Zaznacza jednak konieczność zajęcia lewego toru przed rozjazdem, a prawego – za rozjazdem.