Jak powstał węgiel?

Węgiel kojarzymy głównie jako paliwo, dzięki któremu możemy ogrzewać nasze domy, miejsca pracy i fabryki. Wykorzystujemy go w specjalnych piecach, a rozwój technologii i przetwórstwa sprawił, że możemy używać dziś węgla w różnej postaci: mniejszych lub większych brył, miału, ekogroszku. To też ważne źródło energii. Skąd jednak wziął się węgiel w naszych piecach? Na czym polega rola kopalni?

Wiedza na temat tego skąd biorą się surowce naturalne, pozwala zrozumieć, jak działa nasz świat i w jaki sposób powstawał, gdy nas jeszcze na nim nie było. To ważne, aby mieć świadomość, że węgiel to jeden z zasobów, który kiedyś się skończy i musimy nim rozważnie dysponować. Warto dowiedzieć się jak działają kopalnie i jak wygląda proces wydobycia węgla, co na szczęście jest dziś możliwe dzięki miejscom takim jak Dawna Kopalnia Nowa Ruda, gdzie znajdziemy fascynujące muzeum górnictwa.

Skąd wziął się węgiel pod ziemią?

Mimo że węgiel jest bardzo często wykorzystywanym źródłem energii, mało wiemy o samym procesie jego powstawania. Wiedza ta uświadamia nam to, że zmiany w strukturze ziemi, klimacie i otaczającym nas środowisku zachodzą praktycznie bez przerwy. Dzisiaj bardzo często mamy możliwość odwiedzenia prawdziwej kopalni, gdzie osoby oprowadzające po wykopaliskach i szybach wytłumaczą nam zasady pracy górnika i pozyskiwania tego ważnego produktu. Proces powstawania węgla rozpoczął się w karbonie, gdy Ziemię porastały głównie paprocie, skrzypy i ogromne drzewa. Węgiel wykształcił się na terenach podmokłych i bagiennych: na terenie jezior, rozwidleń rzek oraz nisko położonych terenach, czyli tam, gdzie roślin było najwięcej i gdy obumierały, nie mogły szybko się rozłożyć. Dostawały się pod powierzchnię bagna lub mokradła, gdzie bez tlenu nie mogło dojść do naturalnego ich rozkładu. W specyficznym klimacie zachodziło wiele procesów chemicznych, które w połączeniu z ciśnieniem, temperaturą i nasłonecznieniem, a także działaniem mikroorganizmów najpierw przekształciły roślinność w torf, a następnie kolejne zbierające się na nim warstwy przekształciły go w węgiel brunatny, a następnie w węgiel kamienny. Co ciekawe, na bagnistych terenach proces ten zachodzi również dzisiaj. Więc dlaczego uważa się węgiel za nieodnawialny zasób energii? Ponieważ na końcowy produkt można czekać nawet kilka milionów lat.

Kopalnie węgla w Polsce

Dzisiaj w kraju można odwiedzić niedziałające już kopalnie i poznać tajniki pracy górników. Zejście pod ziemię na tak dużą głębokość, nawet na chwilę, robi wrażenie. To zazwyczaj duże zakłady pracy, które poza wyrobiskami górniczymi pod ziemią, na jej powierzchni mają szeroko rozwiniętą strukturę włącznie ze strażą pożarną, ratownikami oraz punktami medycznymi. Pierwsze zorganizowane kopalnie w Polsce powstawały już w XVIII wieku, wraz z rewolucją przemysłową. Chociaż wzmianki o wydobywaniu węgla pojawiają się nawet koło XV wieku. W pracy używano ręcznych kołowrotów i stosowano proste metody wydrążania szybów. Dziś to bardzo rozwinięty przemysł, który zatrudnia setki tysięcy ludzi w całym kraju. Zamykane kopalnie często przekształcane są na dostępne dla zwiedzających atrakcje turystyczne. Na własne oczy można zobaczyć, jak wygląda szyb, przejechać się kolejką czy zwiedzić budynki związane z organizacją pracy i czasu górników.