Testy skórne jako metody diagnozowania alergii

Punktowe testy skórne wykonywane są, aby zweryfikować diagnozę wstępną postawioną przez alergologa. Przedstawiamy wam krótką charakterystykę tego typu badań.

Istota badań skórnych

Testy skórne diagnozujące alergię są badaniem ogólnodostępnym i niezbyt kosztownych. Testy punktowe bazują na nadwrażliwości natychmiastowej i stosuje się je, by ocenić reakcje alergiczne skóry. Ich właściwe wykonanie pozwala na rozpoznanie alergii specyficznej oraz ocenę skłonności do chorób na tle alergicznym. Pomaga również w podjęciu decyzji dotyczącej leczenia.

W Polsce testy skórne punktowe „prick”, mające na celu wykrycie alergii, przeprowadza się u dzieci, które ukończyły już 2,5 - 3 lata oraz u dorosłych. Badanie to na ogół wymaga powtórzenia w trakcie przebiegu choroby, a o potrzebie i czasie powtórzenia, a także rodzaju i ilości powtarzanych testów, powinien decydować alergolog - radzi dr n. med. Teresa Stelmasiak ze Specjalistycznego Gabinetu Alergologicznego w Lublinie.

Przebieg badania

Testy skórne punktowe nie są badaniem skomplikowanym. Polegają na naniesieniu kropelek zawiesin, zawierających substancje uczulające na skórę przedramienia.  Zawiesiny te najczęściej pochodzą z fabrycznie przygotowanych zestawów przesiewowych (np. alergeny pyłków drzew wczesnopylących i późnopylących, pyłków chwastów, traw i zbóż,roztoczy kurzu domowego czy pokarmów), ale  wykonuje się także testy punktowe z naturalnymi, świeżo przygotowanymi pokarmami(testy natywne). Jednorazowo można wykonać ograniczoną ilość testów i o tej ilości, zwłaszcza u dzieci, powinien decydować alergolog. Zawsze równocześnie z testami diagnostycznymi wykonuje się wzorcowe testy kontrolne- dodatni i ujemny.  

Choć nakładanie każdej kropli wymaga ze strony lekarza delikatnego nakłucia naskórka, to testy skórne są badaniem bezbolesnym. Są też w pełni bezpieczne, ponieważ wykonuje się je za pomocą specjalnego, jednorazowego lancecika (jeden lancet na jeden test).

Wyniki badania widać po 15 minutach. Jeśli u badanego występuje alergia, to po tym czasie w miejscu nakłucia pojawi się reakcja uczuleniowa (bąbel, zaczerwienienie i świąd). Jej nasilenie określamy w oparciu o porównanie z wzorcowymi próbami dodatnimi i ujemnymi.

Testy płatkowe wykonuje się celem wykrycia alergii kontaktowej, naklejając alergeny na plecach i odczytując wynik testu po 48 godzinach, a czasem także po 72 godzinach.

Przygotowanie do badania

Testy skórne na okoliczność występowania alergii  powinny być  - w miarę możliwości- wykonane  wtedy, kiedy badany nie cierpi z powodu jej objawów. Dotyczy to szczególnie alergii sezonowej, np. pyłkowiny, którą staramy się diagnozować poza sezonem pylenia roślin.

Do pozostałych kroków, które trzeba wykonać przed przystąpieniem do badań należą:

• odstawienie leków antyhistaminowych na 7-14 dni przed przed badaniem, przy czym czas ten zależy od rodzaju stosowanego leku
• odstawienie leków z difenhydraminą i prometazyną na 1-3 dni przed,
• odstawienie  glikokorytkosteroidów, jeśli przyjmowana przewlekle dobowa dawka jest większa, niż 10 mg w przeliczeniu na prednizolon.