Na czym polega odczulanie

Immunoterapia swoista, popularnie nazywana odczulaniem, to jeden z najskuteczniejszych sposobów radzenia sobie z niektórymi rodzajami alergii. Można ją zastosować w przypadku uczulenia na pyłki roślin, kurz, pleśń, grzyby i roztocza, a także na sierść zwierząt i jad owadów. Nie okaże się niestety pomocna przy alergiach pokarmowych czy atopowym zapaleniu skóry. Na czym dokładnie polega odczulanie i kto może się mu poddać?

Podstawą jest ustalenie, jakie dokładnie substancje wywołują reakcję alergiczną. Dokonuje się tego na drodze specjalnych testów: skórnych oraz tych polegających na oznaczeniu konkretnych przeciwciał w próbce krwi. W przypadku małych dzieci postawienie właściwej diagnozy może być nieco utrudnione, dlatego przyjęło się, że odczulanie przeprowadza się dopiero powyżej piątego roku życia.

Przeciwwskazania

Im wcześniej, tym lepiej, ale immunoterapii mogą się poddać również osoby dorosłe. Za górną granicę wieku uznaje się 45 lat. Później bowiem istotnie rośnie ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej, miażdżycy lub nadciśnienia, które stanowią dla odczulania poważne ograniczenie. Inne przeciwwskazania to choroby tkanki łącznej i nowotwory, a także niektóre problemy w obrębie układu immunologicznego. Z odczulaniem należy też wstrzymać się do momentu wyleczenia z ewentualnej infekcji, zarówno wirusowej, jak i bakteryjnej.

Przebieg terapii

Decyzję o podjęciu immunoterapii powinien każdorazowo podjąć lekarz alergolog. On też decyduje o dawce i trybie przyjmowania przez pacjenta konkretnych preparatów. Te ostatnie podaje się z reguły w formie zastrzyków podskórnych, choć istnieją też krople podjęzykowe, przeznaczone dla dzieci.

Odczulanie przebiega zasadniczo w dwóch etapach – słyszymy w Centrum Medycznym Ultramedic w Bielsku-Białej.

Pierwszy trwa zwykle 6-14 tygodni i polega na cotygodniowej aplikacji substancji uczulającej, której dawka za każdym razem jest nieco większa. Drugi etap ma charakter podtrzymujący: stałą dawkę alergenu podaje się co 2-4 tygodnie. Organizm „oswaja” się z nim w ten sposób, w wyniku czego objawy alergii ustępują – albo przynajmniej słabną.

Środki ostrożności

Przyjmowanie leków odczulających, zwłaszcza w początkowych fazach immunoterapii, powinno odbywać się w obecności lekarza. Na wypadek wystąpienia ostrych reakcji organizmu, które wymagają specjalistycznej interwencji, należy też przebywać w gabinecie zabiegowym przez kolejne pół godziny i unikać wysiłku. Objawy niepożądane występujące później nie są tak niebezpieczne dla zdrowia, niemniej trzeba zgłosić je lekarzowi przy kolejnej wizycie.

Czas terapii

W przypadku alergii sezonowych (np. na pyłki) odczulanie, a zwłaszcza pierwszy jego etap, powinno się zakończyć przed okresem ekspozycji na alergeny. Immunoterapia alergii „całorocznych” (np. na kurz) może być przeprowadzana w dowolnym momencie. Warto jednak stosować ją wówczas, gdy kliniczne objawy alergii – takie jak choćby nieżyt spojówek czy nosa – ulegają wyciszeniu. Cała kuracja może trwać kilka lat, wymaga więc nie tylko konsekwencji, ale też cierpliwości.