Diagnostyka i leczenie dyzartrii

Neurologopedia i neurologia są ze sobą nierozerwalnie związane. Widoczne jest to na wielu polach, między innymi zaburzeń mowy, które mają swoje źródło w uszkodzeniu układu nerwowego. Jednym z takich jest dyzartria, czyli zaburzenie mowy wynikające z dysfunkcji aparatu wykonawczego – języka, podniebienia gardła i krtani. Jej wynikiem jest tak zwana mowa dyzartryczna.

Charakterystyka dyzartrii

Zaburzenie to spowodowane może być uszkodzeniem mięśni, unerwiających je, nerwów czaszkowych lub ich jąder, dróg korowo-jądrowych oraz układu pozapiramidowego. Nerwy czaszkowe to dwanaście par nerwów rozpoczynających się na obszarze mózgowia i przebiegających głównie w obrębie głowy. Drogi korowo-jądrowe są częścią układu piramidowego, który w układzie nerwowym odpowiada za ruchy swobodne oraz postawę ciała. Odpowiadają za unerwienie mięśni twarzoczaszki i szyi. Układ pozapiramidowy pełni funkcję wspomagającą i kontroluje zautomatyzowane czynności, które nie wymagają naszego skupienia. Przyczyn uszkodzenia może być wiele, zaliczamy tu między innymi chorobę Parkinsona, miażdżycę naczyń mózgowych, pląsawicę, miopatie czy zatrucie jadem kiełbasianym.

Dyzartria objawia się powolną, niewyraźną i bezgłośną mową. Terapia dyzartrii prowadzona jest z neurologopedą. Diagnostyką i leczeniem dyzartrii zajmuje się  Krok po Kroku – Centrum Diagnozy i Wspierania wRozwoju Dzieci i Dorosłych.

Mowie dyzartrycznej towarzyszyć mogą też inne zaburzenia. Często pojawiającym się problemem jest dysfagia w dyzartrii. Dotyczy ona trudności w przechodzeniu pokarmu z jamy ustnej przez przełyk do żołądka.

Diagnostyka i leczenie

Wystąpienie dyzartrii może być stwierdzone na podstawie określenia przyczyn wystąpienia zaburzeń mowy. Ich nagłe pojawienie się świadczyć może o poważnych chorobach. W celu postawienia diagnozy przeprowadza się liczne badania takie jak tomografia komputerowa głowy, rezonans magnetyczny, oraz EMG. Konieczne są ponadto analizy krwi i moczu. Kluczowe jest tu jednak badanie mowy, które obejmuje m.in.: obserwację pacjenta podczas czynności czytania na głos, śpiewania, liczenia, wytykania języka, oraz innych testów niezbędnych do stwierdzenia rodzaju dyzartrii.

Terapia zaburzeń mowy zależna jest od konkretnej przyczyny dyzartrii, czyli miejsca uszkodzenia. Ćwiczenia zalecone przez neurologopedę prowadzić mają do wzmocnienia mięśni wykorzystywanych podczas artykulacji. Pacjent uczy się także dzięki nim wolnego  i wyraźnego wypowiadania słów oraz kontrolowania oddechu.