Wirus HPV - nie lekceważ tego przeciwnika

Wirus HPV to temat, który w ostatnich latach poruszany jest dość często, zwłaszcza
w kontekście wzrostu liczby zachorowań na raka szyjki macicy. Wynika to z faktu, że zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV - z ang. Human Papillomavirus), jest jednym z częstszych czynników chorobotwórczych, które powodują różnego rodzaju schorzenia w naszym organizmie, w tym także nowotworowe, bardzo często odgrywając kluczową rolę w powstawaniu raka szyjki macicy, ale nie tylko.

Kilka słów o HPV

Wirus brodawczaka ludzkiego jest niezwykle rozpowszechniony na całym świecie. Szacuje się, że kontakt z HPV i epizody związane z krótko- lub długotrwałym zakażeniem tym wirusem dotknęły nawet do 80 procent ludzkości. Dotyczy to przede wszystkim osób aktywnych seksualnie, gdyż najczęściej do infekcji dochodzi podczas stosunków płciowych
i kontaktu ze skórą zewnętrznych narządów płciowych oraz okolic odbytu. Warto jednak pamiętać, że zakażenie możliwe jest również poprzez kontakt ze złuszczonym naskórkiem nosiciela (np. przez używanie tych samych ręczników czy kontakt z bielizną osoby chorej), zwłaszcza gdy na naszej skórze są skaleczenia czy obtarcia. Niekiedy może także dojść do zakażenia dziecka od matki podczas porodu. Warto przy tym pamiętać, że istnieją czynniki zwiększające zagrożenie zakażeniem wirusem HPV, do których zaliczyć można między innymi:

• dużą liczbę parterów seksualnych,
• długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
• brak odpowiedniej higieny osobistej,
• osłabienie układu odpornościowego,
• rozpoczęcie współżycia w młodym wieku.

Rodzaje wirusa HPV

Współczesna medycyna opisuje około 120 odmian tego wirusa, przy czym nie wszystkie nie niosą ze sobą zagrożenia nowotworowe. W związku z tym poszczególne rodzaje brodawczaka ludzkiego można podzielić na:

• niskoonkogenne – gdzie ryzyko pojawienia się nowotworu, np. raka szyjki macicy, jest stosunkowo niewielkie, zaś same zmiany, które mogą pojawiać się u zakażonych wirusem kobiet i mężczyzn, są stosunkowo łagodne. Tego typu wirus zazwyczaj odpowiedzialny jest za powstawanie łagodnych zmian określanych jako kłykciny kończyste lub brodawki. Wśród najczęściej wymienianych wirusów niskoonkogennych wymienia się przede wszystkim HPV typu 6, 11,
• wysokoonkogenne (wysokiego ryzyka) – gdzie ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej jest podwyższone. Warto przy tym pamiętać, że nie zawsze jest to tylko rak szyjki macicy, lecz także np. nowotwory pochwy, sromu, prącia czy odbytu. Najczęściej powodują je wirusy to HPV typu 16, 18

Jak wykryć wirusa HPV w organizmie

Charakterystyczną cechą zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego jest brak objawów zarówno w fazie utajonej, która może utrzymywać się bardzo długo (nawet do kilkunastu lat), jak i po przejściu w fazę subkliniczną zakażenia. Nie należy przy tym zapominać, że
w przypadku kobiet, wirusy HPV zarówno wysokiego, jak i niskiego ryzyka mogą zostać wykryte podczas wizyty u ginekologa, takiego jak Marek Jawornik dr nauk med. spec. ginekolog, położnik Prywatny gabinet ginekologiczny. Wynika to z faktu, że specjalista ma możliwość wykonania odpowiednich badań i testów, aby ocenić, czy nie doszło do rozwoju raka szyjki macicy lub innych zmian patologicznych w organizmie. Diagnozę HPV potwierdzają przede wszystkim:

• badania cytologiczne – pozwalające na wykrycie ewentualnych zagrożeń związanych z HPV. Badania cytologii szyjki macicy umożliwiają określenie nieprawidłowości
  w komórkach nabłonka - zarówno te świadczące o już istniejącym nowotworze, jak
  i te, które dopiero wskazują na możliwość jego rozwoju. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie tego typu badań (najlepiej raz w roku),
• test HPV – gdzie dzięki metodzie PCR (łańcuchowa reakcja polimerazy) możliwe jest wykrywanie obecności DNA wirusa HPV oraz ocena z jakim typem/typami wirusa HPV mamy do czynienia. Odmianą tego typu badania jest wykonanie testu HPV mRNA - który wykrywa pięć wysokoonkogennych genotypów HPV: 16, 18, 31, 33 i 45, wskazując na zwiększone ryzyko rozwoju zmian nowotworowych. Testom DNA powinny się poddać przede wszystkim kobiety, które otrzymały niejednoznaczny wynik badania cytologicznego.

Wirus brodawczaka ludzkiego może wywoływać szereg różnorodnych schorzeń, zarówno
w organizmie kobiet, jak i mężczyzn. Niestety w chwili obecnej brak jest skutecznego leku na wirusa HPV, co jednak nie wyklucza możliwości zaszczepienia się przeciwko niemu, chroniąc się w ten sposób przed zakażeniem najgroźniejszymi typami wirusa HPV – 16 i 18.