Terapia logopedyczna dla dzieci z zespołem Downa

Jednym z zaburzeń charakterystycznym dla zespołu Downa jest zespół nieprawidłowości mowy. Wiąże się to z obniżoną sprawnością intelektualną dziecka, a także wiotkością mięśni narządów artykulacyjnych. Rodzice pociech z zespołem Downa powinni zatem szczególnie zwrócić uwagę na terapię logopedyczną. Wielokrotnie przynosi ona spektakularne efekty. Wybrać można zaś specjalistę, który głównie przyjmuje dzieci z zespołem Downa czy z autyzmem. Odpowiedni będzie też „zwykły” logopeda. Zawsze dostosuje on bowiem terapię do rodzaju wady oraz możliwości dziecka.

Zaburzenia w sferze mowy dzieci z zespołem Downa

Krzywdząca jest opinia, iż dzieci z zespołem Downa zawsze mają problemy z wymową lub terapia logopedyczna nie przynosi rezultatów. Warto wiedzieć, że wiele osób z trisomią 21 świetnie radzi sobie w komunikacji werbalnej. Niekiedy jest to jednak utrudnione ze względu na cechy ogólne ich wady genetycznej

Przede wszystkim dzieci z zespołem Downa często mają problemy z zębami oraz aparatem mowy. Dodatkowo mogą występować u nich zaburzenia słuchu oraz słabe napięcie mięśniowe, zwane hipotonią. Wpływ na wady wymowy ma również obniżona reakcyjność na bodźce, w tym ogólne opóźnienie psychoruchowe. Zaburzenia w rozwoju umiejętności słownego komunikowania się dotyczą zatem różnych poziomów języka i różnych sfer mowy, a przyczyyn zaburzeń mają w dużej mierze podłoże anatomiczne. Zakres wymaganej pracy z małym pacjentem zawsze dokładnie określa logopeda Marlena Kołodyńska-Chadaj, która szczególnie zajmuje się terapią dzieci jąkających się.

Jak wygląda terapia logopedyczna dzieci z zespołem Downa?

Terapia logopedyczna dzieci z zespołem Downa oparta jest o podobne metody, stosowane przy pacjentach bez wad genetycznych. Pociechy z trisomią 21 wymagają jednak większej uwagi, stosowania luźniejszej formy zajęć, a także intensywniejszej pracy. Logopeda dba przy tym o to, by dziecko nie tylko nabywało nowe zdolności i eliminowało nieprawidłowości mowy. Ważne jest także zapewnienie mu relaksu oraz zabawy. To ona pomaga w uzyskiwaniu świetnych rezultatów terapii. Dzieci z zespołem Downa szczególnie zatem prowadzi się przy wykorzystaniu ćwiczeń rytmicznych i muzycznych.

Warto również wspomnieć o dwóch etapach terapii. Pierwszy zwany jest etapem przygotowawczym w okresie melodii. To wtedy dobry logopeda instruuje rodziców, w jaki sposób dbać o aparat mowy dziecka tak, by utorować mu drogę do swobodnego mówienia w przyszłości. Ważne jest m.in. uczenie rozumienia pojęć słownych, kojarzenie słów z przedmiotami i czynnościami, zabawa głosem i dźwiękami, a także masaże twarzy. Istotne jest skojarzone leczenie jamy ustnej oraz narządu słuchu, jeśli zachodzi taka potrzeba. Dziecko, które będzie zaś przygotowane w ten sposób do werbalnego komunikowania się, ma większą szansę na szybkie pokonanie pojawiających się wad wymowy.

Na etapie rozwoju „wyrazu i zdania”, dziecko z zespołem Downa powinno uczestniczyć w logopedycznych ćwiczeniach:

• korygujących dysfunkcje oddychania i połykania,
• usprawniających narządy mowy,
• rozumienia wypowiedzi (pytań, poleceń, zdań oznajmujących),
• rozwijających zasób pojęć w słowniku dziecka,
• fonacyjno-oddechowych,
• artykulacyjnych.