Zasady międzynarodowego transportu zwłok

Co roku za granicą umiera kilka tysięcy Polaków. Jest to temat coraz powszechniejszy z uwagi na jego tendencję wzrostową. Międzynarodowy przewóz zwłok składa się z wielu etapów i formalności, którymi powinna zająć się profesjonalna firma pogrzebowa, posiadająca duże doświadczenie i specjalizująca się w sprowadzeniu zwłok do ojczyzny. Jakie formalności należy dopełnić oraz jakie zasady wiążą się z międzynarodowym transportem zwłok?

Międzynarodowy transport zwłok a regulacje krajowe

O transport zwłok z zagranicy może wnioskować najbliższa rodzina zmarłego lub firma pogrzebowa w jej imieniu. Istnieje kilka formalności, które należy spełnić w tym celu. Jedna z nich dotyczy uzyskania zezwolenia polskiego starosty, zgodnego z miejscem, w którym zwłoki mają zostać pochowane. Do wniosku należy dołączyć oświadczenie osoby upoważnionej do pochówku zmarłego, oświadczenie o zleceniu czynności związanych z transportem określonej firmie pogrzebowej, a także akt zgonu zmarłego. Pozytywna decyzja starosty umożliwia przesłanie jej do organu konsularnego państwa, w którym nastąpił zgon. Na międzynarodowy transport zwłok w celu ich pochowania należy uzyskać także zaświadczenie konsula, wydane po przedstawieniu pozwolenia stwierdzającego, że zwłoki zmarłego mogą być sprowadzone do ojczyzny.

Nadzór nad transportem zwłok sprawuje właściwy państwowy powiatowy lub graniczny inspektor sanitarny. To do niego należy zwracać się w sprawach wydawania pozwoleń i zaświadczeń. Wydawane są one na wniosek osób uprawnionych, a mianowicie małżonka/i osoby zmarłej, krewnego zstępnego (potomek w linii prostej), krewnego wstępnego (przodek w linii prostej), krewnego bocznego do czwartego stopnia pokrewieństwa, powinowatego w linii prostej do pierwszego stopnia lub osoby dobrowolnie do tego zobowiązującej się. W przypadku odmowy lub braku zainteresowania przywozem zwłok do kraju zmarłego pochówek następuje w miejscu zgonu, zgodnie z tamtejszymi przepisami. Szczątki wówczas najczęściej trafiają do mogiły zbiorowej.

Kwestie międzynarodowego transportu zwłok regulują przepisy, tj. Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie wykazu chorób zakaźnych, w przypadku których stwierdzenie zgonu wymaga szczególnego postępowania ze zwłokami osób zmarłych na te choroby oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich.

Jak wygląda transport zwłok z zagranicy i kwestie finansowe?

Do międzynarodowego przewozu zwłok powinien być zaangażowany zakład pogrzebowy, posiadający duże doświadczenie w tej dziedzinie oraz wiedzę z zakresu prawa międzynarodowego i zwyczajów w poszczególnych krajach. Wyspecjalizowana firma pogrzebowa z pewnością zajmie się wszelkimi formalnościami, pozwoleniami, tłumaczeniami i innymi ważnymi procedurami przy sprowadzeniu zwłok do kraju – dodaje nasz rozmówca reprezentujący zakład pogrzebowy Resurrexit w Katowicach.

Międzynarodowy transport zwłok przeprowadzany jest przy wykorzystaniu wszelkich możliwych środków transportu, tj. drogowego, powietrznego czy morskiego, w taki sposób, aby umożliwić przewóz w możliwie jak najkrótszym czasie. W przypadku drogowego środku transportu bardzo ważne są wymagania sanitarne i techniczne. Oznacza to, że pojazd powinien być trwale oznakowany w sposób wskazujący na jego przeznaczenie i zabezpieczony przed przesuwaniem się trumny, kabina kierowcy powinna być odizolowana od części przeznaczonej na umieszczenie zwłok, a podłoga wykonana z materiałów odpornych na środki dezynfekujące.

Jeżeli zmarły nie posiadał ubezpieczenia gwarantującego pokrycie kosztów transportu zwłok do kraju, będzie je musiała pokryć jego najbliższa rodzina. Kwota ta waha się w granicach od 6 do 60 tys. złotych i jest uzależniona, m.in. od państwa, z którego następuje przewóz zwłok czy od sposobu transportu.