Formalności związane z wykonaniem ekshumacji

Ekshumacja szczątków zmarłego może być wykonywana z różnych powodów. Najczęstszym z nich jest chęć przeniesienia zmarłego do innego grobu na tym samym lub innym cmentarzu. Bywa również tak, że ekshumacja jest konieczna w celu wykonania gruntownego remontu grobowca lub z powodu konieczności wykonania oględzin lekarsko-sądowych. Żeby ekshumacja była możliwa do wykonania, niezbędne jest spełnienie kilku podstawowych formalności prawnych.

Prawo do zarządzenia przeprowadzenia ekshumacji

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ekshumacja zwłok może być przeprowadzona jedynie w trzech przypadkach.

Najczęściej, czynność tę wykonuje się na prośbę rodziny zmarłego, umotywowaną chęcią przeniesienia szczątek do innego grobu. O ekshumację mogą się ubiegać osoby uprawnione do pochowania zwłok, tzn. małżonek osoby zmarłej, rodzice zmarłego (tzn. krewni wstępni), dzieci i wnuki zmarłego (krewni zstępni), a także rodzeństwo i kuzyni zmarłego (tzn. krewni boczni do czwartego stopnia pokrewieństwa) oraz synowa, zięć lub teściowie, czyli osoby powinowate w linii prostej.

Dwa pozostałe przypadki, w których może zostać wykonana ekshumacja, to decyzja inspektora sanitarnego, w przypadku zajęcia cmentarza, na którym są pochowane szczątki, na inny cel oraz zarządzenie prokuratora lub sądu, motywowane koniecznością zbadania przyczyny śmierci zmarłego.

Formalności związane z przeprowadzeniem ekshumacji na życzenie rodziny

Jak tłumaczy nasz rozmówca z Zakładu Pogrzebowego Anubis we Wrocławiu: Żeby przeprowadzić ekshumacje bliskiej osoby należy spełnić kilka podstawowych wymogów formalnych. Cała procedura jest kilkuetapowa. Pamiętajmy też o tym, że zgodnie z obowiązującymi przepisami Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz rozporządzeniu Ministra Zdrowia, ekshumacje mogą być przeprowadzane wyłącznie w terminach od 16 października do 15 kwietnia. Inne terminy ekshumacji są możliwe jedynie w nadzwyczajnych okolicznościach, i zgodę na nie musi wyrazić Inspektor Sanitarny.

Pierwszą czynnością w ramach procedury ekshumacyjnej jest  ustalenie cmentarza, na które mają być przeniesione szczątki oraz ustalenie wszystkich szczegółów z jej administracją. Następny etap to powiadomienie, właściwego dla położenia cmentarza, na którym obecnie znajduje się grób zmarłego, Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Celem czynności jest uzyskanie decyzji administracyjnej o zgodzie na wydobycie zwłok. Sanepid będzie też sprawował nadzór nad wszystkimi później wykonywanymi czynnościami związanymi z ekshumacją.

Później z uzyskaną zgodą od Inspektora Sanitarnego należy zgłosić się do wybranego zakładu pogrzebowego, który zajmuje się także przeprowadzaniem ekshumacji oraz uzyskać zgodę administracji cmentarza, na którym znajduje się aktualnie grób zmarłego. Następne etapy postępowania są związane już tylko z formalnościami dotyczącymi ustalenia dokładnego terminu wykonania czynności oraz z dostarczeniem karty zgonu do administracji cmentarza, na którym odbędzie się ponowny pogrzeb.