Na czym polega odprawa celna?

Odprawa celna obejmuje szereg czynności, które zgodnie z prawem muszą zostać przeprowadzone w momencie, gdy towar o określonej ilości, wartości lub charakterze przekracza granicę. Chodzi jednak o granicę celną, którą nie będzie np. granica Polski i Niemiec, ponieważ obydwa kraje należą do strefy Schengen, czyli pozostają w tzw. unii celnej. Jeśli jednak towar opuszcza Unię Europejską bądź też przybywa spoza niej, wówczas podlega odprawie celnej. Co się wtedy dokładnie dzieje?

Celem odprawy celnej jest weryfikacja, czy obrót towarowy z innymi krajami odbywa się w zgodzie z umowami międzynarodowymi oraz obowiązującym prawem. Sprawdza się przede wszystkim rozmaite dokumenty (o których szerzej za chwilę), ale sam towar też może zostać skontrolowany – w całości lub częściowo (wyrywkowo).

Gdzie

Odprawa celna odbywa się w miejscu wyznaczonym przez odpowiednie organy w porozumieniu z dyrektorem urzędu celnego. Może to być na przykład pociąg relacji międzynarodowej poruszający się po określonym odcinku drogi kolejowej, jednak zazwyczaj jest to magazyn albo skład celny. W wyjątkowych przypadkach odprawę celną przeprowadza się w magazynie zainteresowanego podmiotu (importera lub eksportera), o ile uzyskał on stosowne pozwolenie.

Procedury uproszczone

Dzieje się tak w przypadku jednej z form odprawy celnej w procedurze uproszczonej, jaką jest tzw. procedura w miejscu. Inne rodzaje to choćby stosowane w wyjątkowych sytuacjach nie w pełni kompletne zgłoszenie celne, a także zgłoszenie uproszczone, które wymaga posiadania statusu zaufanego importera bądź eksportera oraz przedstawienia towaru w urzędzie celnym, jak również późniejszego uzupełnienia.

Import i eksport

Zgłoszenia można dokonać na przykład w formie deklaracji celnej albo Jednolitego Dokumentu Administracyjnego SAD. Na podstawie określonego w takim zgłoszeniu stanu towaru oraz obowiązujących w dniu jego dokonania stawek oblicza się wysokość opłaty należnej urzędowi celnemu, czyli cła, a także wartość podatku VAT. Dotyczy to przede wszystkim importu. Po uzyskaniu zgody na rozładunek towary wpisywane są do rejestru. Rejestracji przez wewnętrzną jednostkę administracji celnej podlegają też dokumenty tranzytowe i SAD uzupełniające, sporządzone podczas odprawy.

Jak mówi ekspert ze świadczącej usługi w zakresie odpraw celnych firmy NET-CARGO, procedury dotyczące eksportu zabierają nieco mniej czasu. Tutaj towary też podlegają rejestracji, a oprócz dokumentów SAD potrzebne są najczęściej także dokumenty typu EUR, sporządza się też niekiedy tzw. dokument WPT (zwykle na życzenie eksportera lub przewoźnika). Na samym końcu urząd celny wydaje potwierdzenie dokonania odprawy celnej.

Rodzaje odprawy celnej

Możemy wyróżnić zasadniczo trzy jej rodzaje. Pierwszy to odprawa odroczona, kiedy to towar przekazany zostaje do innego urzędu celnego przez urząd, który nie dysponuje technikami właściwymi do dokonania odpowiedniej kontroli. Odprawę czasową (warunkową) przeprowadza się w przypadku towarów mających po pewnym czasie powrócić za granicę celną. Jeśli powrót taki nie następuje, wówczas należy przeprowadzić odprawę celną tzw. ostateczną.