Dlaczego mykotoksyny są niebezpieczne?

Mają właściwości kancerogenne i mutagenne. Choć z pozoru wyglądają niegroźnie, mogą nieść za sobą poważne konsekwencje i odbić się na zdrowiu nawet najsilniejszego organizmu. Mowa oczywiście o mykotoksynach! Mają z nimi do czynienia nie tylko hodowcy. Niemal każdy choć raz – świadomie lub nie – spożył żywność, która została nimi skażona. Czym są i w jaki sposób możesz się przed nimi chronić?

Czym są mykotoksyny?

Mykotoksyny to toksyczne metabolity niektórych gatunków grzybów (pleśni). Najczęściej żywność i pasza są skażone mykotoksynami takimi jak:  aflatoksyny, deoksyniwalenol (DON), fumonizyny, ochratoksyny, toksyny T-2/HT-2 oraz zearalenon. Obecność pleśni nie zawsze jest widoczna gołym okiem. Zdarza się, że mykotoksyny są wykrywane w artykułach, które na pierwszy rzut oka nie zdradzają żadnych objawów ich obecności. Wobec tego bardzo ważne jest wykonywanie profesjonalnych testów, zanim pasza i produkty rolno-spożywcze trafią do sprzedaży.

Jak dochodzi do zakażenia?

Do zakażenia mykotoksynami dochodzi po spożyciu skażonej żywności lub – w przypadku zwierząt – paszy. Wśród najczęstszych objawów można wymienić:

• zaburzenia w obrębie układu pokarmowego (bóle brzucha, biegunka itd.),
• apatia i zmęczenie,
• zaburzenia krzepnięcia krwi,
• zaburzenia odporności.

Wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy, że zaraziło się mykotoksynami. Większości z nas zdarzyło się zjeść owoc, po wcześniejszym wykrojeniu malutkiego spleśniałego fragmentu. Niestety, nie powinno się tego robić. Jeśli pleśń pojawia się na produkcie spożywczym, to znaczy, że mykotoksyny zdążyły rozprzestrzenić się zarówno na jego powierzchni, jak i we wnętrzu. Regularne spożywanie mykotoksyn może prowadzić do wrzodów żołądka, alergii pokarmowych oraz uszkodzenia wątroby.

Jak się przed nimi chronić?

Producenci pasz dla zwierząt oraz produktów rolno-spożywczych powinni wykonywać testy na obecność mykotoksyn. Oferuje je między innymi firma Noack Polen. Żeby ograniczyć ich rozwój, najważniejsze jest właściwe magazynowanie. Grzyby najlepiej rozwijają się w ciepłym i wilgotnym środowisku. Wobec tego, w magazynach paszowych oraz żywnościowych, powinien zawsze panować mikroklimat, który nie sprzyja rozwojowi pleśni – suche powietrze i stosunkowo niska temperatura. Oczywiście oba parametry muszą być dostosowane do rodzaju artykułów. Inny zakres będzie optymalny dla zboża, a inny dla owoców. Duże znaczenie ma także czas składowania, dlatego pasza i produkty rolno-spożywcze nie powinny zalegać zbyt długo w magazynach.Trzeba pamiętać, że grzyby mogą rozwijać się również w czasie wzrostu roślin, dlatego ważne jest stosowanie fungicydów.