Środki chemiczne stosowane w badaniach NDT

Badania nieniszczące są powszechnie stosowanym w przemyśle sposobem wykrywania wad materiałów i usterek. Ze względu na swoją specyfikę mogą być wykorzystywane zarówno do sprawdzania powierzchni, jak i struktury wewnętrznej konkretnych obiektów. W zależności od przyjętej metody prowadzi się je z użyciem odpowiedniego specjalistycznego sprzętu. Niektóre z procedur wiążą się jednak z koniecznością dodatkowego wspomagania procesu chemikaliami.

W jakich rodzajach badań NDT korzysta się ze specjalnych środków chemicznych?

Wykorzystanie chemikaliów wiąże się między innymi z badaniami penetracyjnymi PT (Penetrant Testing), należącymi do cieszących się dużą popularnością z dostępnych badań NDT ze względu na prostą procedurę, szybkość jej przeprowadzenia oraz możliwość wykonania bez specjalistycznego sprzętu. Badania PT pozwalają na wykrywanie uszkodzeń otwartych do powierzchni dzięki wnikaniu cieczy w szczeliny i otwory za sprawą zjawisk kapilarnych oraz późniejszej obserwacji barwnika. Środki chemiczne są używane podczas badań magnetyczno-proszkowych MT (Magnetic Particle Testing), w ramach których lokalizację i rodzaj nieciągłości ustala się na podstawie zaburzeń, jakie powodują w polu magnetycznym wytwarzanym w obrębie sprawdzanego elementu. Rezultat jest obserwowany w postaci rozkładu materiału ferromagnetycznego na powierzchni. Środki chemiczne są także potrzebne przy badaniu szczelności przy użyciu komory próżniowej. W jego trakcie obserwuje się przechodzenie do zastosowanej komory powietrza tworzącego widoczne pęcherzyki.

Jakie rodzaje chemikaliów są wykorzystywane w badaniach NDT?

Badania PT oznaczają konieczność zastosowania trzech środków chemicznych – penetranta, wywoływacza i zmywacza. Zadaniem pierwszego z nich jest wniknięcie we wszystkie występujące w powierzchni szczeliny. Wywoływacz wchodzi w reakcję z penetrantem, pokazując miejsca, gdzie przeniknął on do struktury metalu. Zmywacz pozwala na pozbycie się nadmiaru penetranta. W badaniach MT wykorzystywana jest między innymi specjalna zawiesina drobin materiału ferromagnetycznego, która pozwala na ich swobodne przemieszczanie po powierzchni. W tej procedurze używane są także środki czyszczące i odtłuszczające. Chemikalia w postaci środka pianotwórczego są potrzebne w badaniu szczelności przy użyciu komory próżniowej. Badania NDT tego rodzaju, podobnie jak badania PT i MT są wykonywane przez Laboratorium Badań Nieniszczących DRACO z Gdańska, które proponuje także badanie konstrukcji stalowych prądami wirowymi, metodami radiograficznymi, jak również przeprowadza m.in. szeroki zakres badań ultradźwiękowych oraz analizę składu chemicznego metali.