Sposoby obróbki metali

Ogół procesów technologicznych mający na celu zmianę właściwości chemicznych i fizycznych metali nosi nazwę obróbki metali, dzięki czemu można je przerabiać zarówno pod względem kształtu, jak i wymiaru. Wyróżniamy kilka jej rodzajów, które zostaną przedstawione w poniższym artykule.

Obróbka skrawaniem

Najbardziej powszechnym rozwiązaniem obróbki metali jest obróbka skrawaniem, która pozwala na osiągnięcie pożądanych kształtów i wymiarów oraz jakości powierzchni. Ten rodzaj obróbki obejmuje: toczenie, frezowanie, struganie oraz szlifowanie. Toczenie odbywa się na tokarkach, obrabiany przedmiot wykonuje ruch obrotowy, a narzędzie, którym jest nóż tokarski – ruch liniowy. Skrawanie przedmiotów z metalu, drewna lub tworzyw sztucznych odbywa się również poprzez frezowanie za pomocą wieloostrzowego narzędzia na frezarce.

W szlifowaniu narzędziem skrawającym jest ściernica, osełka lub taśma ścierna. Stosuje się je do obróbki stalowych przedmiotów hartowanych, zdzierania drobnej ilości materiału z przedmiotów walcowanych, kutych lub odlewanych oraz obróbki, która ma na celu wykończenie metalowych przedmiotów. Do obróbki powierzchni płaskich stosuje się struganie metalu, gdzie ruch skrawający wykonuje odpowiednie narzędzie lub obrabiany przedmiot, a cały proces odbywa się na strugarkach.

Obróbka plastyczna

Drugim sposobem obróbki metali jest obróbka plastyczna, która polega na odkształcaniu plastycznym. Wyróżnia się obróbkę plastyczną na zimno i na gorąco, a podstawowymi jej formami są m.in.: kucie, tłoczenie i ciągnienie. Kucie wykonywane jest ręcznie bądź mechanicznie i nadaje przedmiotom kształt poprzez zgniatanie ich uderzeniem lub naciskiem.

Tłoczenie, które odbywa się na prasach, obejmuje procesy cięcia (np. odcinanie, dziurkowanie, przecinanie, rozcinanie) i kształtowania (np. wyginanie, zawijanie, profilowanie, wygniatanie) blach i taśm metalowych oraz niemetalowych folii i płyt. 

Ciągnienie polega na zmniejszaniu przekroju poprzecznego metalowego przedmiotu przy jednoczesnym jego wydłużaniu, natomiast gięcie zmienia krzywiznę materiału bez zmiany jego wymiarów poprzecznych – wyjaśnia specjalista z firmy Scanwir sp. j., która zajmuje się świadczeniem usług z zakresu diagnostyki maszyn przemysłowych, ich remontów oraz modernizacji.

Obróbka cieplna

Obróbka cieplna – kolejny sposób obrabiania – powoduje zmianę struktury stopów, a tym samym ich własności chemicznych, fizycznych i mechanicznych. Stosowana jest najczęściej do stali, a jej najpopularniejszymi formami są: nakrzemowywanie, czyli nasycanie warstwy przedmiotów stalowych krzemem poprzez wygrzewanie ich w temperaturze 950-1200°C w celu zwiększenia żaroodporności i odporności na działanie kwasów, oraz nasiarczanie – wzbogacanie przedmiotów w siarkę w środowisku ciekłym lub gazowym z siarkowodorem w temperaturze 200-900°C, które powoduje zwiększenie wytrzymałości zmęczeniowej i uodpornienie powierzchni na korozję.