8 oznak, że tłoczniki wymagają regeneracji

Masowa produkcja detali konstrukcyjnych jest realizowana za pomocą rozmaitych narzędzi, które w procesie cięcia, gięcia i kształtowania są intensywnie eksploatowane. Aby gotowe detale miały wysoką jakość, jest niezbędne zadbanie o doskonały stan stempli i matryc przystosowanych do obróbki plastycznej. Części tego typu nie zawsze muszą być wymieniane na nowe, gdyż można je poddać regeneracji. W jakich sytuacjach jest ona zalecana?

 

Warunki pracy tłoczników i ich wpływ na stan narzędzi

 

Tłoczniki są specyficznymi narzędziami wykorzystywanymi do wycinania lub formowania elementów z niezbyt grubej metalowej taśmy. Produkcja podkładek czy przelotek jest realizowana automatycznie, co pozwala na znacznie skrócenie czasu ich wykonania oraz obniżenie kosztów. Wynika ono z braku konieczności zaangażowania pracownika, który nie tylko jest mniej wydajny w 8-godzinnym trybie pracy, ale też częściej popełnia błędy.

 

Praca tłoczników firmy Zetek, stosowanych zarówno jako narzędzia jedno- jak i wielotaktowe, postępowe czy transferowe, polega na rytmicznym uderzaniu w metalową taśmę w celu uzyskania określonego efektu. Zależnie od rodzaju tłocznika może to być wycięty otwór, zagięta krawędź czy ukształtowana powierzchnia. Każde takie uderzenie oznacza kontakt z materiałem, występowanie tarcia i zużywanie się elementu. W efekcie podobnie jak przy cięciu nożycami ostrza ulegają stępieniu, a powierzchnie tłoczne – odkształceniu.

 

Kiedy tłoczniki należy poddać regeneracji?

 

Tłoczniki są wykonywane z bardzo wytrzymałych materiałów, jednak na skutek długiej i intensywnej eksploatacji ulegają zużyciu lub uszkodzeniom. Wyróżnia się kilka ich typów takich jak zużycie ścierne, adhezyjne, zacieranie czy uszkodzenia fizyczne.

 

Główne oznaki, że narzędzie wymaga regeneracji to:

• wykruszenie elementu narzędzia,
• popękanie struktury tłocznika lub jego powierzchni tłocznej,
• odkształcenie plastyczne,
• przyleganie blachy do powierzchni tłocznika,
• przenoszenie formowanego materiału na powierzchnię tłocznika,
• mechaniczne uszkodzenie powierzchni lub krawędzi wynikające z ich starcia,
• pozostawianie nierównych, poszarpanych krawędzi – w przypadku wykrojników,
• niedocinanie elementu.

 

Wszystkie wymienione zmiany w strukturze tłoczników mogą być usunięte w procesie ich regeneracji. Najprostsze jest przywracanie ostrości noży wykrojników, jednak – dzięki odpowiednim metodom – można też odbudować strukturę tłocznika lub zapobiegać adhezji narzędzia wynikającej z tarcia, lub kontaktu ślizgowego. Tę ostatnią ogranicza się przez nanoszenie specjalnych powłok o wysokiej twardości.