Właściwości bursztynu bałtyckiego

Bałtyk jest morzem obfitującym w bursztyny. Największe światowe złoża tej kopalnej żywicy znajdują się w okolicach Helu, choć wydobywany jest także w rejonie Zatoki Gdańskiej, na Lubelszczyźnie czy na Polesiu Wołyńskim. Bursztyn towarzyszy ludziom aż od  15 000 lat! Jakie są jego właściwości? Co można zrobić z bursztynem i co sprawia, że tak chętnie sięgamy po tę ozdobę?

Bursztyn bałtycki – właściwości fizyczne i chemiczne

Ludzi od zawsze urzekały przyjemna barwa, przejrzystość i specyficzny połysk bursztynu. Dawniej wierzono w to, że ma on właściwości magiczne. Dziś, choć mało kto wierzy w magię, wciąż przypisuje się bursztynom szczególne cechy. Uważa się, że jest prozdrowotny i poprawia samopoczucie. Co wiemy o nim na pewno?

Bursztyn bałtycki jest bardzo lekki, bo jego gęstość jest zbliżona do gęstości wody. Dzięki temu może się na niej unosić i jest łatwo wyrzucany na brzeg. M.in. to sprawiło, że ludzie uwierzyli w magiczne właściwości bursztynu. Lekkość sprawia, że bursztyn jest idealny do tworzenia strojnych ozdób – nawet przy dużej liczbie bursztynów biżuteria nie będzie ciążyć.

Bursztyn elektryzuje się ujemnie – po potarciu zaczyna przyciągać niewielkie kawałki papieru. Jest to jeden ze sposobów odróżnienia prawdziwego bursztynu od imitacji.

Bursztyn jest palny. Gdy płonie, wydziela przyjemny żywiczny zapach. Jest rozpuszczalny tylko częściowo w takich substancjach, jak: metanol, eter, chloroform, terpentyna i benzen. W żadnym z nich rozpuszczalność bursztynu nie przekracza 25%.

Skład, a także wewnętrzna struktura bursztynu są bardzo zróżnicowane. Największy jest udział węgla (nawet do 80%), dalej kolejno: tlen, wodór i siarka. Poza tymi bazowymi pierwiastkami w bursztynie mogą znajdować się niewielkie ilości minerałów i pierwiastków śladowych. Istotna jest obecność kwasu bursztynowego – to on odpowiada za lecznicze właściwości bursztynu. Związek ten jest konieczny do procesów metabolicznych, usprawnia trawienie, podnosi przyswajalność substancji odżywczych, łagodzi stres, usuwa zmęczenie.

 Cechy użytkowe i dekoracyjne bursztynu bałtyckiego

Bursztyn bałtycki zrobił karierę w jubilerstwie za sprawą swojego wyglądu i możliwości jego zmieniania. Naturalny bursztyn występuje w ogromnej gamie kolorów: od białego przez żółcie czerwienie i brązy aż po zieleń. Można się o tym przekonać np. na stronie House of Amber. Co ważne, bursztyn ulega barwieniu w preparatach naturalnych i syntetycznych.

Bursztyn można ciąć, szlifować i polerować, a nawet formować, ponieważ w wysokich temperaturach staje się on miękki. Dzięki temu można zatapiać w nim inne elementy. Powierzchnia bursztynu nadaje się też do grawerowania.

Możliwa jest też zmiana przejrzystości. Bursztyn naturalny nie jest idealnie przejrzysty, jednak można sprawić, że będzie przypominał szkło. Da się także zmienić sposób, w jaki załamuje światło, aby kontrolować jego połysk, który w naturalnym bursztynie określany jest jako woskowy.