Jak wybrać studio nagrań?

Wybór odpowiedniego studia realizacji dźwięku to zazwyczaj bardzo poważna decyzja, przed jaką stają muzycy na każdym etapie swojej kariery. Bardzo często jest to klucz do sukcesu. Nawet najlepsza kompozycja nie obroni się, jeżeli nie zostanie dobrze zarejestrowana i wyprodukowana, a jest to zazwyczaj bardzo złożony proces. Niezależnie od tego czy nagrywamy płytę, podkład dźwiękowy do reklamy czy dżingiel , współczesne produkcje nie tolerują kompromisów. Każdy dźwięk jest ważny i musi być zarejestrowany i wyprodukowany jak najlepiej i zgodnie z wizją artystyczną. Dlatego też wybór studia nagrań powinien być bardzo dobrze przemyślany.

Na co zwrócić szczególną uwagę przy wyborze studia realizacji dźwięku?

Oczywiście wszystko zależy od tego, jaki rodzaj produkcji nas interesuje, jaka jest zasobność naszego portfela czy też jak mamy przygotowany materiał, który chcemy zarejestrować. Niemniej jednak niektóre elementy wydają się niezmienne. Pomieszczenia Sercem każdego studia nagrań jest tzw. room, czyli odpowiednio akustycznie zaadaptowane pomieszczenie przeznaczone do grania. Tutaj wszystko się zaczyna. W dobrych produkcjach daje się odczuć jego charakter. Room przede wszystkim powinien mieć odpowiednią kubaturę. Małe i niskie pomieszczenia nie pozwalają „oddychać” instrumentom, co szczególnie czuć przy nagrywaniu perkusji akustycznych. Ponadto większe pomieszczenia pozwalają na rejestrowanie np. chórów czy też zespołów nagrywających na tzw. „setkę”. Adaptacja akustyczna roomu oprócz minimalizacji rezonansów i skrócenia pogłosu powinna charakteryzować się odpowiednią odpowiedzią tonalną. Zastosowanie np. bardzo popularnych elementów tłumiących typu gąbka (pianka poliuretanowa) pozostawia niskie częstotliwości ścinając tony wysokie i średnicę. Wszelkiego rodzaju dyfuzory natomiast „rozjaśniają” pomieszczenia, co w nadmiarze może skutkować zbyt „ostrym”, nieprzyjemnym brzmieniem np. talerzy perkusyjnych czy głosu. Bardzo dobrą odpowiedź daje drewno. Warto zwrócić uwagę na fakt, że pomieszczenie niekoniecznie musi mieć charakterystykę wyrównaną w całym paśmie częstotliwości. Musi ono po prostu dobrze brzmieć. Warto więc to sprawdzić. Jeżeli dany instrument dobrze w nim brzmi, dźwięk jest „otwarty” i przyjemny dla ucha, to z pewnością odda to w nagraniu. Mózgiem studia nagrań jest natomiast realizatorka, czyli miejsce pracy najważniejszej osoby w studiu. To tutaj odbywa się rejestracja ścieżek i zazwyczaj postprodukcja. Realizatorka częstokroć wykorzystywana jest również jako pomieszczenie do nagrywania głosu. Ma to swoje niewątpliwe zalety w postaci bezpośredniego kontaktu muzyka z realizatorem. Zasady adaptacji akustycznej realizatorki są zasadniczo podobne do adaptacji roomu. Należy mieć świadomość, że to co usłyszy realizator w swoich monitorach odsłuchowych (koniecznie najwyższej klasy) przeniesie się bezpośrednio na finalną produkcję. Teorie, że nie jest ważne pomieszczenie i jakość monitorów odsłuchowych a wystarczy je dobrze poznać i odsłuchać na nich najlepsze światowe produkcje, w praktyce nie sprawdzają się. Warto więc rozejrzeć się również tutaj. Inne pomieszczenia - oczywiście. Musimy przecież gdzieś poczekać na swoją kolej, wypocząć po nagraniu, napić się kawy, przećwiczyć swoją partię, gdy nagrywają inni czy też w spokoju ułożyć jakąś zagrywkę. Sytuacja, w której jedna osoba nagrywa a reszta przesiaduje w realizatorce, bo na zewnątrz pada deszcz, jest bardzo stresująca dla realizatora.

Niektóre studia nagrań oferują też miejsca noclegowe dla zespołów

Praktyka pokazuje, że jest to rozwiązanie bardzo efektywne. Pozwala na pracę poza miejscem zamieszkania, w oderwaniu od codziennych problemów i obowiązków. Wyjazd na tydzień do innego miasta i wspólne przebywanie z członkami zespołu w studiu daje dodatkowy czas na przemyślenia, przedyskutowanie nagranego materiału, wprowadzenie poprawek aranżacyjnych itp. Warto spróbować. Realizator/producent/aranżer... czyli czynnik ludzki. Bezwzględnie należy się spotkać i porozmawiać. Przede wszystkim przedstawić swoje oczekiwania. Należy mieć na uwadze fakt, że od niego bardzo dużo zależy. 10 tysięcy godzin. Tyle mniej więcej trzeba spędzić czasu w studiu żeby nabrać doświadczenia. A jest to niezwykle wyczerpująca praca. Każdy kolejny projekt to nowe wyzwanie, inni ludzie i inne postulaty. Dlatego też dobrze jest nakreślić z góry swoją wizję współpracy, jej obszar i spodziewany efekt. Doświadczony realizator powinien natomiast podjąć dialog i zaproponować swoje sprawdzone rozwiązania w ramach przedstawionych oczekiwań. Taka wstępna rozmowa pozwoli, przynajmniej w pewnym przybliżeniu, na poznanie człowieka, któremu powierzamy swój talent. Jeżeli na tej płaszczyźnie znajdziemy nić porozumienia, będzie to bardzo dobry prognostyk na przyszłość.

A czego można oczekiwać?

Doświadczone zespoły zazwyczaj dobrze wiedzą czego chcą. Mają swoje preferencje i potrzebują jedynie współpracy realizacyjnej i postprodukcji w ścisłe określonym kierunku. Te mniej doświadczone z kolei zazwyczaj potrzebują więcej. Poprawki aranżacyjne, kreowanie brzmienia a czasami nawet stylu kompozycji. W przypadku produkcji solowych, podkładów dźwiękowych czy dżingli być może nawet dobór muzyków sesyjnych lub lektorów. Wszystko oczywiście zależy od wachlarza oferowanych usług. Jak podkreślają eksperci Stacja Muzyka. Studio realizacji dźwięku i produkcji muzycznych, odpowiednie studio realizacji dźwięku to nie tylko zaplecze lokalowe i sprzętowe, ale też doświadczona obsługa, która zna się na procesie produkcji i jest w stanie kreatywnie doradzić klientom w ramach ich potrzeb. Dobry realizator powinien nie tylko biegle poruszać się w świecie sprzętu i oprogramowania ale również aktywnie uczestniczyć w rozwijaniu wizji artystycznej. Powinna cechować go ponadto cierpliwość i spokój wewnętrzny. Nie może wprowadzać atmosfery pośpiechu i nerwowości, gdyż nie sprzyja to pracy twórczej. Zaplecze sprzętowe W obecnych czasach ciężki i drogi hardware studyjny w dużej mierze można zastąpić oprogramowaniem komputerowym. Oczywiście nie w całości. Niemniej jednak nowoczesny software jest jakościowo coraz lepszy i stopniowo wypiera układy analogowe. Ma też tą zaletę, że bardzo łatwo można wprowadzać korekty np. po kilku dniach, po dokładnym przesłuchaniu utworu. Praktyka pokazuje, że realizowanie hybrydowe - analogowo-cyfrowe, to w obecnej chwili bezwzględnie najlepsze rozwiązanie. Obiegowa opinia, że za pomocą pluginów można zrobić wszystko, jest więc błędna. Obróbka cyfrowa ma swoje ograniczenia. Stosowanie zbyt drastycznych zabiegów powoduje, że jakość dźwięku gwałtownie spada. Staje się on nienaturalny, traci głębię i nie daje się ułożyć w miksie, często też pojawiają się przesunięcia fazowe, czego zasadniczo nie obserwuje się w takim stopniu w przypadku obróbki analogowej. Ważne wiec jest, żeby podczas rejestracji dźwięków realizator zadbał aby w torze analogowym zastosować wstępną korekcję, ewentualnie kompresję i bramkowanie. Oczywiście wymaga to dużego kunsztu i wyczucia oraz nakreślenia wizji utworu jak również odpowiedniego hardwaru. Dlatego też obecność w studiu dobrych mikrofonów, przedwzmacniaczy, kompresorów czy korektorów parametrycznych jest jak najbardziej wskazana.

A co poza tym?

Instrumenty, wzmacniacze lampowe, kolumny gitarowe itp. itd. Od przybytku głowa nie boli. To samo zresztą dotyczy softwaru. Im więcej narzędzi do cyfrowej postprodukcji tym lepiej. Ważne jest natomiast, żeby pluginami nie ratować nagrania, a wydobywać z niego to co najlepsze.

Podsumowanie

Przy wyborze studia nagrań warto zwrócić uwagę na:

• dobrze „brzmiące” pomieszczenie do nagrań o odpowiedniej powierzchni i wysokości, profesjonalna adaptacja akustyczna;
• najlepszej jakości odsłuch dla realizatora;
• pomieszczenie dla zespołu;
• doświadczony realizator;
• możliwość skorzystania z muzyków sesyjnych i lektorów;
• możliwość dogrywania dźwięków, wokaliz, efektów i tła;
• odpowiednie zaplecze sprzętowe;
• możliwość skorzystania z dodatkowych instrumentów;
• szeroki wybór pluginów w procesie postprodukcji.

Przy wyborze studia realizacji dźwięku warto posiłkować się także opiniami na temat danego miejsca - warto popytać znajomych. Opinii warto szukać także w sieci na stronach tematycznych lub social mediach. Ważnym aspektem współpracy ze studiem realizacji dźwięku jest określenie dokładnego zakresu planowanej współpracy - zwykle jest ona określana szczegółowo podczas spisywania umowy.