Dieta wegetariańska czy wegańska – jakie są różnice?
GastronomiaSłowa „wegetarianizm” i „weganizm” bardzo często stosowane są zamienne, co jest dużym błędem. Oba reprezentują bowiem dwa odrębne systemy żywienia, które w ostatnich latach zyskały na popularności. Choć wegetarian i wegan sporo łączy, jeszcze więcej ich dzieli. W niniejszym artykule postaramy się scharakteryzować oba wymienione wyżej rodzaje diet i wskazać ich największe zalety. Zapraszamy do lektury!
Dieta wegetariańska i jej odmiany
Typowa dieta wegetariańska zakłada wykluczenie z jadłospisu wszystkich rodzajów mięs, w tym także drobiu, ryb i owoców morza. Opiera się w głównej mierze na produktach roślinnych, lecz wegetarianie spożywają też nabiał, jaja oraz miód. Dobrze zbilansowana dieta wegetariańska jest bezpieczna dla zdrowia i wykazuje pozytywny wpływ na cały organizm. Udowodniono, że wegetarianie rzadziej niż osoby jedzące tradycyjnie, mają problem z nadwagą czy otyłością, podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi i podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Rzadziej też cierpią z powodu chorób przewlekłych takich jak cukrzyca, osteoporoza czy choroby serca. Wegetarianizm ma wiele odmian. Wśród nich można wymienić:
laktowegetarianizm – dopuszcza spożywanie nabiału, ale nie mięsa i jaj,
owowegetarianizm- dopuszcza spożywanie jaj, ale nie nabiału i mięsa,
pescowegetarianizm - dopuszcza spożywanie jaj, nabiału oraz ryb,
semiwegetarianizm – dopuszcza spożywanie jaj, nabiału, ryb i drobiu,
fleksitarianizm – polega na stosowaniu diety wegetariańskiej na co dzień, natomiast dopuszcza okazjonalne spożywanie mięsa i jego przetworów.
Na czym polega weganizm?
Weganizm jest znacznie bardziej restrykcyjny od diety wegetariańskiej. Zakłada bowiem całkowite wykluczenia mięsa, jego przetworów i produktów odzwierzęcych z jadłospisu. Weganie nie jedzą jaj, nabiału, masła, ani niczego, co zawiera choć śladowe ilości np. żelatyny. W ich diecie dominują owoce, warzywa, kiełki i nasiona, a źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych są orzechy i oleje roślinne. Weganizm to tak naprawdę styl życia. Osoby będące na takiej diecie nie kupują skórzanych butów, torebek, ani żadnej innej rzeczy, która została wyprodukowana z materiałów odzwierzęcych.
Co łączy, a co różni wegetarian i wegan?
Wegetarianom i weganom leży na sercu dobro zwierząt. Przedstawiciele tych dwóch modeli żywienia sprzeciwiają się wykorzystywaniu innych gatunków do celów przemysłowych i poprzez swoją postawę starają się ograniczyć ich cierpienie. Nie od dziś wiadomo, że popyt rodzi podaż. Im więcej osób przejdzie na dietę wegetariańską/wegańską, tym mniej zwierząt zostanie przeznaczonych na ubój. Warto zaznaczyć, że hodowla bydła, trzody chlewnej czy drobiu nie jest obojętna dla środowiska naturalnego. Jest to jedna z najbardziej szkodzących przyrodzie dziedzin przemysłu. Weganie i wegetarianie często podkreślają też, że wybrany przez nich model żywienia, sprawia, że cieszą się oni lepszym samopoczuciem, zdrowiem i mają więcej energii do działania. To, co różni osoby stosujące obie wymienione wyżej diety, to łatwość przygotowywania posiłków i konieczność różnorodnej suplementacji. Nie da się ukryć, że ze względu na mocno restrykcyjne zasady żywienia, weganie muszą się bardziej napracować, by ich dieta była odpowiednio zbilansowana pod kątem zdrowotnym i różnorodna. Problemem jest też dostępność typowo wegańskich produktów.
Jak zacząć swoją przygodę z wegetarianizmem lub weganizmem?
Osobom, które pragną przestawić się na dietę wegańską lub wegetariańską, z początku może być ciężko dostosować jadłospis do swoich indywidualnych potrzeb. Specjaliści zalecają, by przed radykalną zmianą diety skonsultować się z lekarzem i wykonać podstawowe badania laboratoryjne w celu wyrównania wykrytych niedoborów. Bardziej tyczy się to jednak diety wegańskiej niż wegetariańskiej. Jak planować posiłki na diecie roślinnej? Pod uwagę należy wziąć nie tylko swoje preferencje kulinarne, ale przede wszystkim codzienne zapotrzebowanie na kalorie, witaminy oraz mikro- i makroelementy. W przypadku weganizmu i wegetarianizmu należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłową podaż białka, żelaza, cynku, kwasów omega-3, witaminy B12 oraz witaminy D. Dobrym rozwiązaniem może być dieta pudełkowa ze sprawdzonej firmy cateringowej. Kukuła Healthy Food oferuje starannie skomponowane programy żywieniowe, w tym dietę wegetariańską i wegańską stworzoną na bazie składników najwyższej jakości. Nad jej opracowaniem pracowali najlepsi eksperci z dziedziny dietetyki i medycyny. Decydując się na catering dietetyczny, nie tylko oszczędzamy mnóstwo czasu, który musielibyśmy przeznaczyć na zakupy i gotowanie, ale przede wszystkim dbamy o swoje zdrowie. Wszystkie posiłki znajdujące się w zestawie odpowiadają wybranemu przez nas modelowi żywienia i zawierają moc składników odżywczych, które są nam niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.