Ciasta i ciastka w polskiej tradycji cukierniczej

Ciekawe, od kiedy znane są ludziom desery? Coś smacznego na zakończenie głównego posiłku. Dokładnie nie wiadomo, ale pewne zapiski z dziejów Polski sugerują, że już w baroku dodawano na zakończenie uroczystego obiadu "wety", choć niekoniecznie były one słodkie – cukier uważano wówczas za lekarstwo. Wety bywały ostre lub korzenne, często były nimi po prostu owoce bądź warzywa. Rozwój cukiernictwa zawdzięczamy kuchni francuskiej i epoce Oświecenia.

Krótka historia polskiego cukiernictwa

Staropolskie pączki były podobno twarde jak kamień. Dworzanie króla Jana III Sobieskiego kończyli uroczyste obiady poziomkami, jagodami, grochem w strączkach bądź serami. Sarmaci polscy lubowali się w przyprawach takich jak pieprz, szafran czy imbir. Cukier na stołach polskich w baroku należał do rzadkości, choć pojawiały się już owoce w cukrze, ciastka migdałowe, czy biszkopty. Dopiero w epoce Oświecenia cukier stał się bardziej powszechny, a wraz ze smakami kuchni francuskiej dotarły do nas ciasta, ciastka i desery, którym zwykle towarzyszyło picie kawy lub herbaty. Wtedy też zaczęły w Warszawie powstawać pierwsze kawiarnie i cukiernie, początkowo otwierane przez Szwajcarów lub Włochów, w końcu także przez Polaków. Rozwój polskiego cukiernictwa, cukierni i kawiarni stanowił tło dla spotkań elit intelektualnych aż do II Wojny Światowej. Po wojnie część wcześniejszych "salonów spotkań towarzyskich" zamknięto, resztę przejęło państwo i zawód cukiernika nieco podupadł. Jego ponowny rozwój rozpoczął się po 1989 roku, lecz wciąż prestiżem nie dorównuje restauratorom. Mimo tego, że w menu wielu restauracji pojawiają się desery pochodzące z zagranicy, my Polacy jesteśmy jednak wciąż przywiązani do tradycji wypieku ciast takich jak babki, mazurki, pierniki, kołacze, serniki czy szarlotki. Święta, czy to Wielkanocne, czy Boże Narodzenie nie obędą się bez tradycyjnych wypieków, które panie domu często robią samodzielnie, ale coraz częściej kupują w wypróbowanych piekarniach i cukierniach, gdzie powstają naprawdę fantastyczne współczesne desery.

Babki drożdżowe i inne pyszne ciasta

Jednym z najbardziej znanych rodzimych ciast jest baba drożdżowa, której sława dotarła aż do Francji. To ciasto, którego konsystencja winna być delikatna, niemal puchowa, pieczemy na Wielkanoc. Znawcy tematu doradzają, by zawsze upiec dwie baby, bowiem mają one tajemniczą tendencję do znikania, nawet, gdy są schowane w szafce. Kiedyś pieczenie baby to był prawdziwy rytuał, dziś niestety nie mamy dość czasu by cierpliwie czekać na prawidłowe wyrośnięcie ciasta, a że jest to ciasto naprawdę trudne, korzystamy jednak z "pomocy" znawców tematu. W Piekarni Grabowski powstają najpyszniejsze babki, a także inne ciasta, które warto kupić od święta, a nawet na niedzielny obiad z rodziną.