Jakie wymagania muszą spełniać okna w biurze?

Szykując się do otwarcia biura, musimy zadbać, by spełniało wyznaczone w przepisach wymagania – dotyczące między innymi kwestii takich jak odpowiednia przestrzeń, zapewnienie właściwej temperatury oraz obecność okien, spełniających określone normy. W jakich pomieszczeniach w firmie muszą znaleźć się okna? Czy zawsze powinny być otwierane i czy pracodawca ma obowiązek zadbania o montaż osłon okiennych? Na wszystkie te pytania spróbujemy odpowiedzieć w tym artykule.

Zapewnienie zatrudnionym osobom bezpieczeństwa i komfortu pracy to jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy. Nie spełniając wymogów BHP oraz zaleceń zawartych w unijnych przepisach, przedsiębiorca nie tylko naraża się na kary, ale także potencjalnie traci dużo więcej. Bardziej ergonomiczne biuro, wspomaga zwiększenie wydajności pracowników – zaniedbanie tego obszaru może przynieść efekt odwrotny. Ergonomia biurowa to bardzo szerokie zagadnienie, dziś skupimy się jedynie na jej wycinku: mianowicie wymagań, jakie powinny spełniać okna w biurze.

Obecność okien w miejscu pracy a przepisy

O ile zapewnienie oświetlenia dziennego (a więc zamontowanie w miejscu pracy okien) nie jest niemożliwe lub niewskazane ze względu na techniki produkcji, okna muszą znaleźć się w pomieszczeniu pracy stałej. Pomieszczenie pracy stałej to takie, w którym pracownicy przebywają minimum cztery godziny dziennie. Okna nie muszą więc znajdować się w pomieszczeniach, w których osoby zatrudnione przebywają jedynie przez krótki czas – na przykład łazience, kuchni albo sali konferencyjnej. Bezwzględnie należy zamontować je natomiast w pomieszczeniach, w których pracownicy wykonują swoje codzienne obowiązki. W przypadku jedynego wyjątku od tej reguły, a więc sytuacji, kiedy proces produkcji wymaga zaciemnienia, o zgodę na rezygnację z oświetlenia dziennego należy zwrócić się do wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Odpowiednie zapisy na ten temat można znaleźć w  rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.w sprawie ogólnych przepisów BHP (Dział III, rozdział drugi: Oświetlenie).

Dzienne oświetlenie w miejscu pracy

Wedle przepisów okna w miejscach, które powstają z przeznaczeniem na stały pobyt ludzi, powinny mieć rozmiar nie mniejszy niż 1/8 część powierzchni podłogi. Jednak w przypadku miejsca pracy strumień światła dziennego powinien być jasny, stały oraz dostosowany do rodzaju wykonywanej pracy: oznacza to, że w przypadku biura, w których zwykle przez kilka godzin pracownicy wykonują swoje obowiązki przy komputerach, okna o minimalnych dopuszczalnych wymiarach mogą okazać się niewystarczające. Należy też zwrócić uwagę na ich prawidłowe rozmieszczenie: nie powinno dochodzić do sytuacji, w której jedna część pomieszczenia jest dobrze oświetlona, natomiast w pozostałych występują niedobory dziennego światła.

Podczas pracy przed monitorem dostęp do dostatecznej ilości naturalnego światła sprawia, że oczy wolniej się męczą oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu problemów zdrowotnych związanych z oczami (na przykład zapalenia oczu albo zespołu suchego oka). Jednocześnie, odpowiednia liczba okien sprawia, że pomieszczenia rzadziej muszą być doświetlane światłem sztucznym – co z kolei pozwala na obniżenie rachunków za prąd.

BHP okien w miejscu pracy

Okna w biurze powinny spełniać szereg warunków, umożliwiających korzystanie z nich w bezpieczny i komfortowy sposób.

Okna muszą być utrzymywane w czystości, co wymusza zamontowanie ich w sposób pozwalający na regularnie mycie szyb. Należy także dopilnować, by nie zachodziły parą wodną, co w przypadku pomieszczeń o dużej wilgotności powietrza może wymagać instalacji urządzeń zapobiegających skraplaniu się pary wodnej. Kolejna kwestia to możliwość bezpiecznego otwierania okien. Jeśli mają one wspomagać wentylację pomieszczeń, pracownik powinien móc otworzyć je, stojąc na podłodze. Jednocześnie okno po otworzeniu nie może utrudniać bezpiecznego przemieszczania się po pomieszczeniu, stąd ważne, aby posiadało opcję uchyłu. Jeżeli w biurze znajdują się klimatyzatory, w teorii okna nie muszą być otwierane, warto jednak zadbać o to, by w każdym pomieszczeniu znalazło się przynajmniej jedno, choćby niewielkie, otwierane okno. Możliwość wywietrzenia wnętrza zwiększa poziom komfortu osób przebywających w biurze.

Wreszcie – należy zadbać i o to, aby słoneczne promienie nie utrudniały pracy. To problem częsty szczególnie w pomieszczeniach z ekspozycją południową albo zachodnią. Ostre, popołudniowe słońce może razić pracowników albo odbijać się od monitorów. Rolą pracodawcy jest więc wybranie osłon okiennych, które umożliwią komfortową pracę w godzinach największego nasłonecznienia pomieszczenia.

Warto zwrócić uwagę także na izolację akustyczną okien. Przepisy wprawdzie nie nakładają na pracodawców żadnych szczególnych wymagań w tym względzie, ale nadmierny hałas z zewnątrz może utrudniać pracę. Dotyczy to szczególnie biur w dużych miastach, usytuowanych w pobliżu ruchliwych ulic. Inwestując w okna zapewniające izolację akustyczną, ułatwiamy pracownikom wykonywanie obowiązków – a to przekłada się na ich efektywność.

Ergonomia w miejscu pracy to zysk pracownika i pracodawcy

Zadbanie o bezpieczeństwo pracowników i umożliwienie im pracy w komfortowych warunkach to obowiązek pracodawcy. Nieprzestrzeganie przepisów BHP grozi karami finansowymi. Warto jednak podnosić ergonomię biura nie tylko z obawy przed konsekwencjami ze strony stosownych urzędów, ograniczając się do spełnienia minimalnych wymagań. Wiele badań pokazuje, że odpowiednio zagospodarowanie otoczenie w miejscu zatrudnienia zwiększa efektywność pracowników. Dodatkowo, ergonomia to kwestia coraz istotniejsza, zwłaszcza dla młodych ludzi: poświęcając więc jej uwagę budujemy lojalność pracowników wobec firmy oraz zyskujemy opinię pracodawcy przyjaznego zatrudnionym – co ułatwia przyciągnięcie osób wysoko wykwalifikowanych.