Na czym polega densytometria

Densytometria to fachowe określenie badania gęstości kości, dzięki któremu możliwe jest zdiagnozowanie osteoporozy oraz określenie stopnia jej zaawansowania. Nie jest ono bolesne, nie wymaga też szczególnych przygotowań. Jak przebiega i kto je zleca? Czego dokładnie można się dowiedzieć z wyników? Odpowiedzi na te i kilka innych pytań znajdziesz w poniższym artykule.

Densytometria jest rodzajem prześwietlenia rentgenowskiego, w którym wykorzystuje się niewielkie, bezpieczne dawki promieniowania. – Jeśli kości są gęste i mocne, promieniowanie to przenika przez nie w niewielkim stopniu. Inaczej niż w przypadku tkanki porowatej, a więc kruchej – tłumaczą nam lekarze z Centrum Medycznego Krzysztof Sodowski w Katowicach. Pomiar ilości promieniowania, które przeniknęło przez kość, zostaje automatycznie przełożony na dane liczbowe. Na ich podstawie zaś dokonuje się oceny gęstości kości.

Na czym polega badanie

Densytometrem, czyli urządzeniem emitującym promieniowanie, bada się różne części ciała, zazwyczaj te, które najczęściej mogą się łamać – czyli na przykład nadgarstki, szyjki kości udowych, przedramiona albo kręgosłup na odcinku lędźwiowym. Densytometr przesuwa się nad taką częścią ciała przez kilka minut, w którym to czasie należy siedzieć lub leżeć (w zależności od tego, co jest badane) całkowicie nieruchomo.

Jak się przygotować

W dniu badania nie wolno przyjmować leków i suplementów diety zawierających wapń. Trzeba też pamiętać, że pomiędzy densytometrią a innym badaniem z tzw. kontrastem (jest nim np. tomografia komputerowa) należy zachować pewien odstęp czasowy. Poza tym badanie to nie wymaga przygotowań. Bezpośrednio przed rozpoczęciem należy zdjąć biżuterię i inne metalowe elementy garderoby, a także poinformować lekarza o występujących schorzeniach przewlekłych i przyjmowanych lekach. Przed wykonaniem badania gęstości kości mierzy się również wzrost i masę badanej osoby, natomiast po badaniu może ona wrócić do swych codziennych zajęć.

Kto powinien się zbadać

Dawka promieniowania emitowanego przez densytometr jest tak niewielka, że na badanie to niepotrzebne jest skierowanie. Warto się na nie udać, jeśli w rodzinie występowały przypadki osteoporozy, a także profilaktycznie po 50. roku życia w przypadku kobiet i po 60. roku życia w przypadku mężczyzn. Inne wskazania to częste złamania kości, menopauza (zwłaszcza przedwczesna) i andropauza. Kobiety, u których późno wystąpiła pierwsza miesiączka albo które rodziły często i w niewielkich odstępach czasu, również powinny poddać się badaniu. Podobnie jak osoby o wątłej budowie ciała, zażywające niewiele ruchu czy przyjmujące niewielkie ilości wapnia i witaminy D wraz z pokarmem (np. w związku z nietolerancją laktozy). Warto mieć na uwadze, że wystąpieniu osteoporozy sprzyja także nadmierne picie kawy i alkoholu oraz palenie papierosów, a także choroby przewlekłe takie jak nadczynność tarczycy, niewydolność wątroby lub nerek, zespół złego wchłaniania czy choroba wrzodowa.

Densytometria pozwala określić wytrzymałość kości na obciążenia mechaniczne, a więc także ryzyko jej złamania – i to nawet z 20-letnim wyprzedzeniem! Oprócz tego badanie wykazuje procentowy skład tkanki mięśniowej, tłuszczowej i kostnej w ciele, okazuje się więc przydatne również w komponowaniu diet przez techników żywieniowych.