Tradycje pogrzebowe w Polsce dawniej i obecnie

Pogrzeb i związane z nim obrzędy to ważny element tradycji traktowany w sposób bardzo poważny, nie tylko z uwagi na żałobę i trudne dni dla bliskich, ale również z powodu wierzeń religijnych. Współczesne zwyczaje pogrzebowe mają znacznie uproszczony charakter.

Interpretacja śmierci w przeszłości

Szybkie tempo życia, cywilizacyjny pęd do ciągłego doskonalenia technologii, zdobywania kolejnych stopni w karierze sprawiają, że nie mamy już czasu na dłuższe zatrzymywanie się nad obyczajami i obrzędami, jakich przestrzegali nasi przodkowie. Ze śmiercią dawniej wiązało się wiele rytuałów, nie tylko tych religijnych, ale również świeckich, a sam ceremoniał pogrzebowy przez stulecia zmieniał swoją formę, prowadząc do tej, jaką znamy dzisiaj. W przeciwieństwie do naszych dalekich przodków jesteśmy znacznie bardziej wykształceni i świadomi, więc wykreśliliśmy z naszych tradycji kult zmarłych oraz wiarę w możliwość przyjścia duszy zza grobu. W przeszłości szczególnie niepokoiła śmierć gwałtowna, niezgodna z naturą, a wyjątkowo obawiano się samobójstwa, które uważano za ciężki grzech, sprawiający, że zmarły nie mógł zaznać spokoju. Pogańskie przesądy, wierzenia osób prostych często bywały absurdalne, ale miały ogromne znaczenie, rządząc życiem i postępowaniem ludzi. To właśnie te wierzenia wpływały na formę pochówku, będącego zabezpieczeniem przed powrotem zmarłych do świata żywych.

Tradycje pogrzebowe dawniej

W różnych epokach w przeszłości odmiennie podchodzono do kwestii pochówku. Do tradycji pogrzebowych należało zarówno palenie zwłok, jak i grzebanie w ziemi, jednak zawsze przed uroczystościami pogrzebowymi odprawiano obrzędy. Do tych nam najbliższych zalicza się kilkudniowa żałoba, którą najstarsze osoby wciąż jeszcze pamiętają ze swojego dzieciństwa. W środowisku wiejskim nadal jeszcze można spotkać się z czuwaniem przy zmarłym i odmawianiem modlitw czy paleniem gromnicy towarzyszącej zmarłemu od chrztu. Tradycyjne obrzędy są sposobem na radzenie sobie z żalem po odchodzącej osobie i mają w pewien sposób tłumaczyć przejście do innego, lepszego świata – różnie nazywanego w różnych czasach i środowiskach. Osoby starsze wierzące, przeczuwając swoją śmierć, zawsze dążyły do pogodzenia się z Bogiem, uczestnicząc w ostatnim namaszczeniu, które ma oddalać strach przed śmiercią i zapowiadać zgodne z wierzeniami zmartwychwstanie. 

Pochówek współczesny

Cywilizacja i jej osiągnięcia oraz rozwój nauki i zrozumienie, czym tak naprawdę jest śmierć, sprawiły, że zmieniło się też podejście do pogrzebu. Ulgę w żalu ma przynosić nie tylko szereg zgodnych z wiarą obrzędów, ale także sposób, w jaki zakłady pogrzebowe wspierają bliskich w przejściu przez pogrzeb i związane z nim formalności. Firmy takie jak Witwicka Bożena. Zakład pogrzebowy do minimum ograniczają czynności, jakie musi wykonać osoba odpowiedzialna za pochówek. Oferta pogrzebowa jest kompleksowa i wyręcza pozostającą w żałobie osobę w większości obowiązków, począwszy od odebrania ciała zmarłego ze szpitala, a skończywszy na wynajęciu autokaru dla uczestników pogrzebu. Bliscy nie muszą się też troszczyć o akt zgonu czy transport zmarłego z innego kraju.